Анатолій Балуценка
3501 ЗМЕЯ
Когда змею пригреешь на груди,
Она за доброту сначала хвалит,
Но неприятность будет впереди,
Активной станет, а потом ужалит.
Ведь сразу даже не узнать змею,
В доверие она вотрётся ловко,
Коль надо, то изменит суть свою,
Всегда в её привычке маскировка.
И в жизни так случается не раз,
Что вьётся разных змей вокруг немало,
Услужливы, но ждут свой звёздный час,
Чтобы воткнуть поглубже с ядом жало.
14.12.1999
3502 АРОЛ I
АХВЯРЫ
Схавае страус галаву ў пясок,
Яму здаецца, што яго не бачна,
Ды паляўнiчых не пачуе крок,
I небяспеку пагаршае значна.
Бо добра бачна страуса здалёк,
Хоць шмат пяску, ды нельга ў iм схавацца,
Лепш адысцi ад небяспекi ўбок,
Заўжды каб непашкоджаным застацца.
Ў Расiю ўпарта сунем галаву,
Свая нам непатрэбная дзяржава,
Бясконца двухгаловаму арлу
Яшчэ ахвяр няшчасных вельмi мала.
14.12.1999
3503
СТРЫЖАНЬ
Вада на стрыжнi рэчкi – як крышталь,
Ў ёй добра адбiваюцца аблокi,
Ды ёсць з вадою бруднаю, на жаль,
I мелкiя заросшыя затокi.
Адна рака, адна ў яе вада,
Ды не зусiм аднолькавыя плынi,
Ў затокi ад гнiлля прыйшла бяда,
Жывога там даўно няма ў памiне.
Падобнае здараецца ў жыццi,
Дзе моцны стрыжань – палкае каханне,
Як знiкне стрыжань – шчасця не знайсцi,
Нiбы ў затоку, прыйдзе iснаванне.
15.12.1999
3504 ДУБ I
СОСНЫ
Чаму трымаюць ураган дубы,
А сосны разбураюцца на трэскi?
Яны заўжды ўнiкаюць барацьбы,
Аб ёй не хочуць нават чуць абвесткi.
А барацьба прыемна для дубоў,
Яны ў змаганне кiнуцца ў iмгненне,
Бо ў сэрцах да сваёй зямлi любоў,
Трымае моцна за яе карэнне.
Вакол стаяць лясы, там сосен шмат,
Ды на пяску iх корань вельмi кволы,
Калi паклiча змагароў набат,
Дуб годна ураган сустрэне новы.
16.12.1999
3505 ВЕЛОСИПЕД
Люблю велосипедные прогулки,
Всё рассмотреть подробно я могу,
Проеду городские переулки,
Исследую тропинку на лугу.
Поют мне на асфальте песню шины,
Лишь только крепче руль в руках держи,
Хоть есть, конечно, радость от машины,
Велосипед приятней для души.
Ведь для машины существуют знаки,
А кое-где совсем проезда нет,
На двух колёсах там проедет всякий.
Виват тебе, мой друг, велосипед!
16.12.1999
3506
ПРАСIЦЕЛЬ
Прасiцель – нібы каста
пракажоных,
Яна уладзе замiнае жыць,
Жадае, каб было ўсё па законах,
Ды з iм нiхто не хоча гаварыць.
Прасiцеля аднойчы паважаюць,
Як выбiраць уладу трэба зноў,
I залатыя горы абяцаюць,
I вечную адданую любоў.
Ды зноў пасля зусiм не памячаюць,
Бо на чатыры выбралi гады,
Чыноўнiкi прасiцеля знiшчаюць,
Напэўна, гэтак будзе назаўжды.
16.12.1999
3507
ЖЫЦЦЁВЫЯ ШЛЯХI
Малыя i вялiкiя шляхi,
Iх у жыццi заўжды даволi многа,
Ды болей той шлях сэрцу дарагi,
Дзе ў вынiку чакае перамога.
Ды трапiць на яго нiяк не змог,
I па шляхах жыцця яшчэ блукаю,
Хаця б маленькiх сцiплых перамог
I дацяпер настойлiва чакаю.
Хоць поспехаў няма – няма тугi,
Iду наперад i сцiскаю зубы,
Мае шляхi, жыццёвыя шляхi,
I кожны з iх бясконца сэрцу любы.
17.12.1999
3508 РОЗНЫЯ
ВЕТЭРАНЫ
Сваю баранiлi зямлю,
I шану за доблесць здабылi,
Не шкода было iх крамлю,
Iх вельмi ў народзе любiлi.
Ракой струменiлася кроў,
Жыццём быў не кожны абраны,
Як рэха мiнулых баёў,
Жывуць памiж нас ветэраны.
Ў баях гiнуць, гiнуць ад ран,
Прыходзяць дамоў iнвалiды,
Але за Чэчню i Афган
Ганьбой толькi будуць пакрыты.
17.12.1999
3509
ГРАМАДЗЯНСКАЯ ВАЙНА
Ужо даўно вярнулiся дахаты,
Афганцамi цяпер назвалi iх,
Але маўчаць аб той вайне салдаты
I медалёў саромяцца сваiх.
Пасля Айчыннай iмi ганарылiсь,
Пра баявы распавядалi шлях,
I нагароды кожны дзень iскрылiсь
У смелых пераможцаў на грудзях.
Вайна ўваходзiць у Расii ў моду,
Ды не жадаюць прызнаваць вiну,
Што хочуць адшукаць хутчэй нагоду,
Пачаць каб грамадзянскую вайну.
17.12.1999
3510 Я I
КАРАСI
Другi ўжо раз у смерцi па краi
Прайшоўся абыякава адважна,
Ўсе з часам памiраюць на Зямлi,
I мне нi кроплi памiраць не страшна.
Жыццём уся напоўнена Зямля,
Ёсць для жыцця на ёй зямля i воды,
Прытулак для сябе знайшоў тут я,
I карасi схавалiся ў балоты.
Прамень ласкава снежны наст кране,
I сонейка з усмешкай з неба гляне,
Я мог бы ўжо даўно ляжаць ў труне,
I карасi засмажыцца ў смятане.
24.12.1999
3511 ПРОРВА
Не ведаеш наперад кожны крок,
Каб ведаў дзе, дык падаслаў саломкi,
А упадзеш – не трэба ўжо урок:
Скалiсты схiл у прорвы вельмi стромкi.
Жыццё – над прорвай жудаснай канат,
Ў iм кожны крок смяротна небяспечны,
Наперад толькi, нават крок назад
Становiцца амаль што недарэчны.
Лепш пiльна баранiцца ад пагроз,
Не ведаеш, што прорва пад табою,
Не дапаможа i саломы воз,
Ды i нязручна мець яго з сабою.
24.12.1999
3512 ГРАНД
Бяжыць плынь паўнаводная здалёк,
Бо для яе – цудоўныя умовы,
Ды i ў вялiкiх рэчак ёсць выток,
Але маленькi ён i вельмi кволы.
I я калiсьцi пачаткоўцам быў,
Хоць мае вершы i не друкавалi,
Ды плынi ад няўдач не разгубiў,
Яна магутна рвецца к дэльце далей.
Ужо лiчу, што я – не дылетант,
Бо лiчба вершаў дала мне навуку.
Тры тысячы пяцьсот! Цяпер я гранд,
Нiводны верш хоць не папаў да друку.
24.12.1999
3513 САД
Ссеклi сад, i яблынi, i грушы,
Што сякеры, ёй жа не шкада,
Меркавалi, будуць расцi ружы,
Вырасла сцяною лебяда.
Цяжкае стагоддзе Беларусi,
Лепшых сваiх страцiла сыноў,
Супынiлiсь у iмклiвым русе,
Але сад не вырастае зноў.
Мець нацыянальную свядомасць
Дазваляў цудоўны ў кветках сад,
Будучыня наша – невядомасць,
Не наперад крочым, а назад.
25.12.1999
3514 ТРУС
Накiнулi суседзi ланцугi,
Цi пад уладай былi, цi ў саюзе,
Заблыталiсь гiсторыi шляхi,
Пара быць незалежнай Беларусi.
Заўсёды льецца за свабоду кроў,
Нам лёс, як манну, з неба скiнуў волю,
Але мы выбiраем рабства зноў,
Зрабiць няшчаснай хочам сваю долю.
Калiсьцi волi мой народ хацеў,
Прыйшла пара па ёй спраўляць хаўтуры,
Народ – як ў цырку на арэне леў,
Якi падобны трусу ад дрэсуры.
26.12.1999
3515
КАТАСТРОФА
Каб высветлiць, якi вакол народ,
Адзiнага хапае часам слова,
Яно адказ дае без перашкод,
Галоўная адзнака людзей – мова.
Пачалi катастрофу гарады,
Адзнак народу засталось ў iх мала,
Адзiнай не здараецца бяды,
На жаль, i вёска рускамоўнай стала.
Як на пагiбель, мой народ iдзе,
Не адчувае моўную Галгофу.
Цi знойдзе сiлы выстаяць ў бядзе,
Каб перажыць, нарэшце, катастрофу?
28.12.1999
3516 ДЗIКI
ГУСЬ
«Навошта, – разважаў так хатнi гусь, –
Ўзлятаць абавязкова пад аблокi,
Я вышынi i ветрыку баюсь,
Няхай сабе ляцяць туды сарокi.
Ад пунi нiкуды не палячу,
На поплаве я корпаюсь ў асноўным,
Гаспадарам карысным быць хачу,
Iмкнуся стаць узорна-памяркоўным».
Тым часам незалежны дзiкi гусь
У вырай адлятаў ў палёт высокi.
Мо прыйдзе час, калiсьцi Беларусь
Ўзляцiць, здабыць каб шчасце, пад аблокi?
28.12.1999
3517 ДАЛЁКIЯ
ГАДЫ
Далёкiя гады, як ў моры хвалi
Без цяжкасцей гуляюцца з пяском,
Таксама успамiны выклiкалi,
Прыемна апынуцца у былом.
Бо думцы не замiнка паўстагоддзя,
Яна забегла ў час мiнулы зноў,
Прыемна i цудоўна пры нагодзе
Убачыць сваiх блiзкiх i сяброў.
I даўнiя малюнкi узнiкалi,
Калi быў сам малы цi малады,
Далёкiя гады, як ў моры хвалi,
Цудоўныя чароўныя гады.
29.12.1999
3518 ПАПУГАЙ
Спяваць прымусiць нельга салаўя,
Рабiць такой зусiм не трэба спробы,
Прымусiць нельга нават вераб'я,
Як песня для яго не да спадобы.
Для вольных птушак сэрцу любы гай,
Яны спяваюць ўзiмку там i ўлетку,
Спяе любую песню папугай,
Калi пасадзяць ў залатую клетку.
Есць розны погляд у людзей на свет,
Але, калi душа у iх благая,
Чужую песню запяе паэт,
Падобную на песнi папугая.
30.12.1999
3519 КАЗЁЛ
У барана закручаныя рогi,
Такiя мець хацеў сабе казёл,
Адпачываў ад экзекуцый трохi
I пачынаў гнуць рогi зноў i зноў.
Хоць вабiла яго бясконца мода,
Здаваўся шчасцем барановы рог,
Ды замiнала матухна-прырода,
I мрой сваiх ажыццявiць не змог.
Падобным быць не трэба намагацца,
Хаця узорам будзе i герой,
У творчасцi прыемней заставацца
Не штучным, а заўжды самiм сабой.
31.12.1999
3520 ВЕЛИКАЯ
ПРИРОДА
Висит дождинка на конце стебля,
И солнце в ней сияет дивным светом,
Чудесная волшебная Земля
В любое время, несказанно – летом.
Вокруг меня – божественный чертог,
Пред взорами открыта панорама,
В травинке каждой, в каждой капле – Бог,
Иного для души не надо храма.
В природе явно вижу я Творца,
Великий Он в любое время года,
Он в силах раздавать любовь в сердца,
Ведь Бог – сама Великая Природа.
1.01.2000
3521 IМКЛIВЫ
ЧАС
Раку магчыма ўтаймаваць плацiнай,
I космас пакарыць, хаця не ўраз,
I горы разбурыць, зрабiць далiнай,
Ды нельга супынiць iмклiвы час.
Не здатны час прыцiшыць iнжынеры,
Бо час непадуладным будзе зноў,
Ён адлiчыў ужо ад новай эры
Дзве тысячы аднолькавых гадоў.
Таксама, як раней, ўзыходзiць сонца,
Пяшчотай грэе лес, лугi, раллю,
Ды час упарта вельмi i бясконца
Старэйшымi нас робiць i Зямлю.
2.01.2000
3522 БЯЛЮТКI
АБРУС
Бялюткi рассцiлаю я абрус
I розная на стол выношу стравы,
Мне паслухмяны верш, як быццам трус,
Пiшу я пра пачуццi i пра справы.
Люблю прыроды дзiўнай прыгажосць,
Шукаю ў з'явах скрытыя прычыны,
Хаця даўно прабегла маладосць,
Галоўны верш мой – аб красе жанчыны.
Трымаю моцны з музамi саюз,
Хоць я сябрук у iх ужо не першы,
Бялюткi рассцiлаю зноў абрус,
I на яго кладуцца лёгка вершы.
3.01.2000
3523 ЗНОСIНЫ
Сумленне мець заўсёды след,
Заблыталiсь памiж двух сосен,
Застаўся вельмi горкi след,
Здавалася, ад добрых зносiн.
Ды спробы новыя раблю,
Што горкi вынiк, вельмi шкода,
З прыродай зносiны люблю,
Не здатна горыч даць прырода.
Яна уцеху дасць заўжды,
Пяшчотнай i ласкавай будзе,
Ад зносiн каб не мець бяды,
Унiкнуць лепш, бо крыўдзяць людзi.
3.01.2000
3524
ПАКАРЭННЕ МЭТЫ
Ў душы ёсць палкае iмкненне
Дайсцi, нарэшце, да мэты,
Не пакарыць яе ў iмгненне,
Патрэбны доўгiя гады.
А час бяжыць, змяншае свечку,
Што ў цемры, як маяк, гарыць,
Ды у скарбонкi шчасця вечку
Не удаецца адчынiць.
Жадаў мэту крануць адразу,
Не хоча лёс яе дарыць.
Жыццёвага цi хопiць часу,
Мэту сваю каб пакарыць?
3.01.2000
3525 ГОРДЫНЯ
Роптать не надо, это – ни к чему,
Быть нужно и смиренным, и покорным,
Чтоб душу не бросать в грязь и во тьму,
Чтоб всё вокруг не становилось чёрным.
В безропотной покорности секрет,
Что в душу не врывается ненастье,
Ведь мир тогда окрашен в яркий цвет,
А с ним всегда приходит только счастье.
Чтобы душа познала высоту,
А не скиталась вечно по долине,
Чтоб радость встретить и забыть беду,
На горло надо наступить гордыне.
4.01.2000
3526 АДЛIГА
Ў ДУШЫ
Зiма не ў змозе затрымацца,
Змяняць ёй трэба нораў свой,
Вятрам прыходзiцца здавацца,
Снягi збягаюць, як вясной.
Хоць зноў снягi кладуцца часам,
Ды маразоў зусiм няма,
Канец трывогам i абразам,
Што здатна нарабiць зiма.
Адчуць прыемна ўдзень адлiгу,
Не мець ў душы глухiх начэй,
Каб растапiць абразы крыгу,
Каб ззяла сонейка ярчэй.
5.01.2000
3527 РУСКI
ВЕРШ
Тарас Шэўчэнка творчасцю сваёй
Народу годнасць зберагаў i мову,
Заўсёды заклiкаў на моўны бой,
Не згiнуць каб украiнскаму слову.
Трымаў i рускiм вершам рубяжы,
Задзейснiчаць ўсе сродкi быў павiнны,
I ў рускiх вершах не было мяжы
Пяшчотнаму каханню да Айчыны.
Народ мой звык ўжо да замежных слоў,
Свае з агiдай прапускае мiма,
Прышчэпiць рускi верш няхай любоў
Да роднай мовы, каб жыла Радзiма.
5.01.2000
3528 НЕРУШ
Як неруш, мае вершы дацяпер,
Для аўтара няма найлепей друга,
Каб разараць, прымаў нямала мер,
Не зведаў ён рэдактарскага плуга.
На нерушы ўтварылась мурава,
Я вершаў для яго ўсё больш складаю,
Пара яшчэ, напэўна, не прыйшла,
Каб радасць атрымаць ад ураджаю.
Зрастае лёгка неруш мой без мук,
Не разараць яго ужо сахою,
Патрэбны толькi шматнарожны плуг,
Не справiцца iначай з муравою.
5.01.2000
3529 ЧУЖЫ
БОЛЬ
Можа iншых зусiм не кранае,
Не турбуе нiяк боль чужы,
Мая востра душа адчувае
Боль пакрыўджанай iншай душы.
Не мая гэта, ўпэўнены, справа,
Ды ад горкiх нязносных абраз
Да мяне надыходзiць
навала,
Рэагуе душа моцна ўраз.
Ад чужога нясцерпнага болю
Сэрца мне пачынае пячы.
Як знаходзiць ў грамадстве патолю,
Ад пакут як душу зберагчы?
5.01.2000
3530
ТРАСЯНКА
Уявiць такое немагчыма,
Птушка голас каб магла змянiць,
Але памяркоўная Радзiма
Пачала па-руску гаварыць.
Родныя амаль заглухлi трэлi,
Чыстыя, як спевы салаўя,
Як вароны, песню мы запелi,
Гучыць кепска мова не свая.
Робiм мы, як быццам ашуканцы,
Бо для роднай мовы чынiм скон,
Бо гаворым ўпарта на трасянцы,
Хоць гучыць яна як гвалт варон.
6.01.2000
3531 ОШИБКИ
Как трудно разрешать проблемы,
Что за одной одна встают,
Нет точно выверенной схемы,
И каждый раз иной дебют.
Ходов не знает королева,
Под вечный шах попал король,
Но от ошибок, то и дело,
Приходят в душу грусть и боль.
Путь в жизни и тернист, и зыбок,
Такой всегда он от проблем,
Не избежать никак ошибок,
Не существует точных схем.
6.01.2000
3532 ПОКА
ЕЩЁ
Со временем любовь не привлекает,
Нектар её испился до конца,
Холодными, как льдины, оставляет
Она тогда и души, и сердца.
Но по-иному раньше всё бывало,
Не ощущал в душе тоску и мглу,
Любовь к себе призывно привлекала,
Как майский цвет рабочую пчелу.
Меняет чувства и стремленья время,
Пожар в душе сменяют холода,
Пока ещё вскочить способен в стремя,
Любовь должна главенствовать всегда.
7.01.2000
3533 ЛЮБЛЮ
Люблю мазолiстыя рукi,
I стравы смак з дымком кастра,
Спатканнi лепей, чым разлукi,
Мне любы росы з серабра.
Люблю глядзець на ўсходы сонца
I слухаць дружны птушак спеў,
Прывабна мне жыццё бясконца,
Як золата спадае з дрэў.
Люблю цудоўны свежы вецер,
Калi спяваюць каласы,
Люблю жыццё на белым свеце,
Люблю заўжды, ва ўсе часы.
7.01.2000
3534
ЖЫЦЦЁВАЯ ПАРА
Я кожны дзень з удзячнасцю вiтаю,
О, колькi iх ужо ўдалечынi!
I шчасця толькi сцiплага жадаю,
Хаця чарней, чым ноч, бывалi днi.
Люблю сустрэць прыгожым ранкам сонца,
Знiкае цемра, радуе цяпло,
Шчаслiвы я ад радасцi бясконца,
Яшчэ на дзень ка мне жыццё прыйшло.
Я дню, што адышоў, заўжды удзячны,
«Бывай!» – кажу яму ўжо, як сябру,
Бо кожны дзень ў жыццi занадта значны,
Складаецца ў жыццёвую пару.
7.01.2000
3535 ЦЯЖКА
РАЗАБРАЦЦА
Не плакаць трэба, а смяяцца,
А чутны толькi горкi плач.
Бо вельмi цяжка разабрацца,
Чаму, як чорны хлеб, калач?
Штодзённа хлеб, як вата, белы,
I ўсё для iншых ёсць патрэб,
Ды ён здаецца падгарэлы,
Нясмчны, як блакадны хлеб.
Не трэба шмат прасiць у долi,
Той знемагае ад вымог,
Бяды не бачыў хто нiколi,
Пакутных не прайшоў дарог.
8.01.2000
3536 АДМОВА
Паставiлi суседзi п'есу,
Iшло дакладна развiццё,
Зрабiлi стаўку на iмпрэзу,
Дзе на кану – само жыццё.
Душа сцiскалася ад болю,
Яго нам кожны акт рабiў,
Бо кожны ў п'есе сваю ролю
На рускай мове гаварыў.
Няма прытулку роднай мове,
Ёй пагражае небыццё,
Не адчуваем, што ў адмове
Страчае нацыя жыццё.
9.01.2000
3537
НАЙБОЛЬШЫ ГРЭХ
Расце быльнёг на моўным полi,
Няма надзеi на саху,
Народ не вiнават нiколi,
Таму на iм няма граху.
Хай мову мой народ не любiць,
А дзе ж яго iнтэлiгент,
Якi свядома мову губiць,
I разбурае яе ўшчэнт.
Бо ён да рускай мовы ласы,
Няма, як быццам, родных слоў,
Нашчадкi не даруюць з часам
Найбольшы ўсiх зямных грахоў.
9.01.2000
3538 НАРОГ
ТАЛЕНТУ
Для творчай працы не патрэбна хеўра,
Бо думка – як магутная рака,
Нiколi разам не стварыць шэдэўра,
Павiнна быць адзiная рука.
Але, калi няма iмклiвай плынi,
Асобныя пятляюць ручаi,
То поспеху не будзе i ў памiне,
Цi дзесьцi ад узору на краi.
Вытокi творчай працы невядомы,
Ды, калi востры таленту нарог,
Глыбока здатны ён араць без стомы,
Яго дае, напэўна, людзям Бог.
9.01.2000
3539 ЯК
БАКСЁР
Папасцi ў друк зрабiў наступны раунд,
Але не атрымалася анi,
Бо я iмгненна атрымаў накаут,
Шлях цяжкi навiчкам да вышынi.
Здавалася, дайшлi да пэўнай згоды,
Што ўжо пераплялiся каранi,
Ды адгнiлi, так робiцца заўсёды,
Калi прыходзяць пахмурныя днi.
Я, як баксёр, прайшоў ужо навуку,
Папасцi не хачу пад моцны хук,
Ў накаут не упасцi каб ад круку,
Больш не жадаю рухацца у друк.
9.01.2000
3540 БОЖЫ
ДАР
Слёзы навярнулiсь, як дажджынкi,
Для душы яны – сапраўдны дар,
А пасля пабег, нiбы са скрынкi,
Градам ачышчаючы нектар.
Мокры твар, пачырванелi вушы,
А сляза, нiбы крышталь, бяжыць,
Слёзы прадугледжаны, каб душы
Ад пакут i болю баранiць.
Дождж прайшоў, i разышлiся хмары,
I заззяў, як сонца, мiлы твар,
Слёзы – не адзнака божай кары,
Бо яны – каштоўны божы дар.
9.01.2000
3541 БОСКIЯ
ДАРУНКI
Дакранулiсь вусны вуснаў трохi,
I заззяў цудоўны яркi нiмб,
Пацалункi выдумалi богi,
Каб мог iмi поўнiцца Алiмп.
Розныя бываюць пацалункi,
Лепей ўсiх – з каханнем што прыйшлi,
Бо яны, як боскiя дарункi,
Каб жыццё не згасла на Зямлi.
Бо цалуюць, як не маюць змогi
Болей ад пакут душы трываць,
Пацалункi выдумалi богi,
Аб каханнi каб без слоў сказаць.
10.01.2000
3542 ПИСК
МОДЫ
Нравы нам всегда диктует мода,
Сделать ведь нельзя, как захотел,
Это иль тюрьма, или свобода
Для всегда послушных бренных тел.
Раньше были платья-балахоны,
А у тюрок – чёрная чадра,
Теперь мини милы и законны,
И бикини меньше, чем вчера.
Моралист пускай, как прежде, будет,
Грянет осужденья дикий свист,
Мода силу даст и не осудит,
Когда моды писк – нагой нудист.
10.01.2000
3543 ПЕРШЫ
РАЗ
Калi пацуцце у душы прачнецца
I моцна сцiсне грудзi, як гара,
На любую нiяк не наглядзецца,
Ў жыццё прыйшла найлепшая пара.
Дзiцячае каханне – як святое,
Няма ў iм бруду, але шмат красы,
Яно для сэрца вельмi дарагое,
I чыстае, як кропелька расы.
Дзяўчынкi яшчэ цалкам не жанчыны,
Але пачуцце здатны выклiкаць,
Прыемныя, як казка, успамiны,
Цудоўна першы раз ў жыццi кахаць.
10.01.2000
3544
НАТУРАЛЬНА
Кахаць ў дзяцiнстве – натуральна,
Таксама, есцi як i пiць,
Ды лiчаць – шчасце амаральна,
Аб дзiве нельга гаварыць.
Чытаць, лiчыць у школе вучаць,
Шмат ведаў можна атрымаць,
Ды поўны невук будзе вучань,
Як не навучыцца кахаць.
Навошта розныя навукi,
Як шчасця нельга адшукаць?
Жыццё ператварыцца ў мукi,
Як не навучышся кахаць.
10.01.2000
3545 БРУД
ЮНАЦТВА
Адвечныя каштоўнасцi маралi
Цяпер, напэўна, страцiлi свой сэнс,
Раней цнатлiвасць пiльна зберагалi,
Ў наш час бяспечны выбiраюць секс.
Амаль зусiм бяссорамнымi сталi,
Не разабрацца ў шэразе падзей,
Гатуем сем'янiнаў, каб кахалi,
Цi для Еўропы геяў i блядзей?
Мо я i неправы, сцвярджаць не буду,
Ды прыйдзе час яшчэ пашкадаваць,
Хто зведаў у юнацтве безлiч бруду,
Сям'i таму ужо не збудаваць.
10.01.2000
3546 ОБЫЧНОЕ
СЛОВО
Обычное русское слово
Из речи нельзя исключать,
Коль дама отдаться готова,
Она называется б... .
Не звать же её проституткой,
Мужчин ведь у той – как грибов,
Она не утешится шуткой,
А деньги берёт за любовь.
Чего ж даму бедную ради
За доброе сердце ругать?
Всегда благороднее б…,
Как их проститутками звать?
10.01.2000
3547 ВЕРШ У
ГАЗЕЦЕ
Псаваць свой iмiдж не жадаю,
Хоць я яшчэ i не паэт,
Хоць друкаванага не маю,
Не апушчуся да газет.
Нiводны верш няхай нiколi
Для чытача не выйдзе ў свет,
Ды не жадаю такой долi,
Каб апусцiцца да газет.
Хай не друкуюць мае вершы,
I марай будзе Iнтэрнет,
Упэўнены, што я не першы
Не апусцiўся да газет.
10.01.2000
3548 КРАСИВЫЙ
МИР
Меня влекут неведомые дали,
Бежит там жизни быстрая река,
Вокруг уже луга болотом стали
И тучами пушинки-облака.
Торчат лишь пни, весь лес давно срубили,
А красота – основа всех основ,
Хочу, как хлеба, чтоб меня любили,
Мир красивее делает любовь.
Но нет любви, брожу одна без пары,
Любимого я с нетерпеньем жду,
В душе моей пусть он зажжёт пожары,
Чтоб снова видеть только красоту.
10.01.2000
3549
АЛЕНЬКИЙ ЦВЕТОК
Молоко сентябрьского тумана
Осень щедро разлила вокруг,
Сединой покрыла очень рано
Всё ещё ярко-зелёный луг.
Тёплых дней уже осталось мало,
Холод и морозы впереди,
Счастья ждёт осенняя отава,
Ей, как летом, хочется цвести.
Дни весны далёкой вспоминая
И безмерной радости поток,
Осенью, как в середине мая,
Распустился аленький цветок.
10.01.2000
3550 ШЛЯХ ДА
МЭТЫ
Жыццёвы шлях шмат мае розных ямак,
Знямога прыйдзе часам ад хады,
Галоўнае – трымаць адзiн напрамак,
Каб не блукаць i дасягнуць мэты.
Але таму, хто са шляху саб'ецца,
Да перашкод жыццёвых хто не звык,
Мэты i дакрануцца не ўдаецца,
Бо шлях вядзе у прорву цi ў тупiк.
Лягчэй, як сталы на шляху кiрунак,
Каб пазбягаць i болю, i бяды,
Жыццёвы шлях бяжыць, як падарунак,
Упарта наблiжае да мэты.
11.01.2000
3551 МУЗЫКА
СЛОЎ
Цудоўная музыка слоў
Пад гук шасцiструннай гiтары
Спявае заўжды пра любоў,
Пра чыстыя светлыя мары.
I рэйкi мне песню пяюць,
I ветру я музыку чую,
Душа здатна песню адчуць
Праз лiру сваю залатую.
Прыслухаюсь: чуецца зноў
I доўга яшчэ не змаўкае
Цудоўная музыка слоў,
Што песнi упарта спявае.
11.01.2000
3552 ТВОРЧЫ
ПЛЁН
Гару прыгожых вершаў наскладаў,
Якая мае стромкiя вяршынi,
Галоўная з маiх шматлiкiх спраў
Мяне ужо нiколi не пакiне.
Як подых ветру, цеплыня ў душы,
Выразна словы i радкi я чую,
Дыктуе голас цiха мне вершы
Пад музыку чароўную старую.
Вялiзнаю становiцца гара,
На сонцы ззяюць ў снежных шапках пiкi,
Экскурсii на iх вадзiць пара,
Бо творчы плён цудоўны i вялiкi.
11.01.2000
3553 РАДЗIМА
Мае дарогi рознымi былi,
Яны прайшлi па узбярэжжы Крыма,
Мо лепш на свеце i няма зямлi,
Ды клiкала заўжды к сабе Радзiма.
Пасля яны iшлi каля Карпат,
Iх прыгажосць вядомай быць павiнна,
Красе цудоўнай быў занадта рад,
Ды хвалявала любая Айчына.
Шляхi цяпер вярнулiсь ў Беларусь,
Ў цудоўнае чароўнае Палессе,
Радзiму я люблю, ёй ганарусь,
Душа мая ўзлятае ў паднябессе.
11.01.2000
3554 ГРОМ И
МОЛНИЯ
Раскаты грома в вышине
Гудят, как пушек канонада,
Но гул проходит в стороне,
А молнии бояться надо.
Она ужалит, как змея,
Её мгновенная отрава,
А зона действия – земля,
Бьёт насмерть, хоть и не пугала.
Один шумит всегда без зла,
Хотя от крика каждый струсит,
Другой, когда пора пришла,
Тихонько, как змея, укусит.
11.01.2000
3555
АДЗIНСТВА
Што лепей: рэчка або берагi?
Цi крона дрэва, цi яго карэнне?
Калi душа нямее ад тугi
Або яе шчаслiвае iмгненне?
Адзiнства немагчыма разарваць,
Не можа нават быць падзел умоўны.
Калi людзям прыйшла пара кахаць,
Хто другарадны з іх, а хто
галоўны?
Ў адзiнстве толькi радасць i бяда,
Ў ландшафтах дол змяняецца гарамi,
I здатна не разбегцiся вада,
Абмежаваць яе як берагамi.
12.01.2000
3556 НЯМА
ВIНЫ
Плачуць золатам бярозы
Па сваёй былой красе,
Льюць няўрымслiвыя слёзы,
Пакуль скончацца усе.
За слязой сляза збягае,
Прыйшлi сумныя часы,
Вецер жоўты лiст скiдае,
Дапякаюць маразы.
Адрыдалi, больш пагрозы
Ўжо не будзе да вясны,
Стаяць голыя бярозы,
Але iх няма вiны.
14.01.2000
3557 НЕКТАР
ПРЫРОДЫ
Дождж iдзе, хоць свецiць сонца
Сярод грозных чорных хмар,
Хай бы ён iшоў бясконца,
Дождж – сапраўдны гаспадар.
Серабро збягае з неба,
Ў прамянях гарыць пажар,
Зсумавалась моцна глеба,
Травы мыюць пыльны твар.
Весялiцца ёсць нагода
Ад цудоўных боскiх чар,
Смокча вiльгаць ўся прырода,
Нiбы пчолы п'юць нектар.
14.01.2000
3558 ПРЫГОЖЫ
МАТЫЛЁК
Як цуд, прыгожы вельмi ён здалёк,
Палёт яго цудоўны i iмклiвы,
Але занадта кволы матылёк,
Як схопiш – паламаеш яму крылы.
Таму злавiць няпроста матылька,
Здаецца, да яго ўжо сантыметры,
I што амаль бярэ яго рука,
Сядзеў, але ляцiць ужо ў паветры.
Жыццёвы вывучаецца урок,
Не штучны, а заўсёды натуральны,
Што шчасце – як прыгожы матылёк,
Ён добра бачны, ды недасягальны.
14.01.2000
3559 ЗАКОНЫ
ЛЮБВИ
Такие нежные созданья,
Икону хоть пиши с лица.
Но почему они страданья
Дают в любящие сердца?
Любовь – как трудная задача,
Непросто в ней найти ответ,
Ведь к одному придёт удача,
К другим любви, бесспорно, нет.
Приятно всем лицо с иконы,
Прекрасно негу получать,
Но у любви свои законы,
Любить – почти всегда страдать.
14.01.2000
3560 САКРЭТ
Ў травiнцы кожнай пэўны ёсць сакрэт,
Хоць шмат навук – не ведаем нiчога
Пра шлях, якiм яна прыйшла на свет,
Адказ адзiны – па жаданню Бога.
Ды недакладны вельмi той адказ.
Няма у iм надзейнай запарукi,
Стваралась паступова ўсё цi ўраз?
Майстэрныя былi патрэбны рукi.
Вялiкi свет раслiнны на Зямлi
Дагэтуль – таямнiца, вельмi шкода.
Таму цiкава, як шляхi вялi,
Каб утварылась дзiўная прырода?
15.01.2000
3561
ЦУДОЎНЫЯ МIРАЖЫ
Знiкаюць вершы, нiбы мiражы,
Яшчэ адзiн, напэўна, збег у Лету,
Ён цалкам нарадзiўся у душы,
Ды не пакiнуў аб сабе i следу.
Уцёк, як заяц ў лес, ўжо не адзiн,
Як быццам да мяне няма даверу,
Знiкае тэкст адразу без прычын,
Калi не пакладзецца на паперу.
Наяве верш прыходзiць i ва сне,
Ды не схапiць яго нiяк рукамi,
Як запiсаць не удаецца мне,
Цудоўнымi мiльгае мiражамi.
15.01.2000
3562
ЧЕЧЕНСКАЯ ВОЙНА
Ужели обществу не жалко
Сынов своих, сынов чужих?
Ведь не словами перепалка,
Находит пуля сердце их.
Молчат, как в рот воды набрали,
Как будто нет иной судьбы,
Хоть за разбой дают медали,
Пойдут к родителям гробы.
Ведь воевать они не рады,
И в том совсем не их вина,
Что жизни отдают солдаты:
Идёт чеченская война.
15.01.2000
3563
НАРОДНАЯ ВОЙНА
В Чечне Россия не снискала
Великих бравурных побед,
В боях бандитов убивала.
Бандиты. Им по десять лет.
Там разного набралось сброду,
У них на деньги аппетит,
Народ дерётся за свободу
И, несомненно, победит.
Коль дети взяли автоматы,
Не тот путь выбрала страна.
Десятилетние солдаты.
Идёт народная война.
15.01.2000
3564 ПЕРШЫ
ПАЦАЛУНАК
Як тапалiны пух, снег хутка сцiх,
Мiж хмарак зрэдку выглядалi зоры,
Здавалась, мы з табою удваiх
У белым снежным неаглядным моры.
Мароз, але не змерзлi мы анi,
Бо награвала досыць хваляванне,
Як ў спёку, нам хапала цеплынi.
Яе давала палкае каханне.
Цяпер заўжды, калi iдуць снягi,
Ўспрымаю iх, як добры падарунак,
Бо успамiн для сэрца дарагi:
Наш першы незабыўны пацалунак.
16.01.2000
3565
НЕИЗВЕСТНОСТЬ
Каждая иметь желает счастье,
Но неясно, будет ли оно?
Людям до сих пор Всевышним власти
Над своей судьбою не дано.
Счастье бродит далеко в тумане,
Разойдётся ли густой туман?
Верность и надёжность нормой станет
Или в жизни ждёт всегда обман?
Неизвестность и теперь, как прежде,
Счастье потеряю иль найду?
Место есть ещё в душе надежде,
Счастья с нетерпением я жду.
16.01.2000
3566 СВОЙ
ЧАС
Зiма, а голая зямля,
Iдуць дажджу скупыя слёзы,
Тэмпература звыш нуля,
Пара, каб снег быў i марозы.
Нарэшце, снег Бог падарыў,
I па зямлi пайшла пазёмка,
Бо вецер снегам закурыў,
Кладзе яго ў лажбiны ёмка.
Заўжды ўсяму свой дзень i час,
Узiмку дождж – нiбы навала,
Iдзе хай ўлетку безлiч раз,
Каб глеба не пакутавала.
18.01.2000
3567 РАДАСЦЬ
АД БЛАКIТУ
Сонца нiзка было у кароткiя днi,
Ганарыцца цяпер вышынёю,
Дыск яго нездарма распусцiў прамянi,
У паветры ўжо пахне вясною.
Зiма студзiць, але ўжо даволi цяпла,
Хаця сонца яшчэ не ў зенiце,
Ды ка мне нечаканая радасць прыйшла,
Бо нябёсы ў цудоўным блакiце.
Праз блакiт ў бездань свету натхнёна гляджу,
Хуткi крок у вясны i выразны,
I узнёсласць хвалюе бясконца душу,
Ад блакiту цудоўнага шчасны.
18.01.2000
3568
СУТНАСЦЬ БОГА
I Зямлю, i сусвету бясконцы абшар,
Залаты дзiўны месяц двухрогi,
Ў начным небе ад зорак прыгожы пажар –
Ўсё стварылi магутныя богi.
Бог стварыў сонца шчодры гарачы прамень,
Кожны мець яго надта ахвочы,
На Зямлi утвараецца сонечны дзень
I цудоўныя зорныя ночы.
Нiхто б велічнасць лепей
прыдумаць не змог,
Не зрабiць аптымальней
нiчога,
Ўсёмагутны руку да ўсяго прыклаў Бог,
Свет навокал i ёсць сутнасць Бога.
18.01.2000
3569 МОЦНЫ
ТОК
Бяжыць думка, як быццам няўрымслiвы ток,
Ды напружанне болей, чым ў меру,
За радком зноў упарта збягае радок
I кладзецца, як снег, на паперу.
Лепей вершы не чуць i радкi не пiсаць,
Не рабiць iм насустрач i кроку,
Ды прад моцным напружаннем не устаяць,
Хутчэй збавiцца трэба ад току.
Добры верш для душы – як ад прагi глыток,
Ласы я да яго асалоды,
Хай бясконца iдзе праз мяне моцны ток,
Вершы каб нараджалiсь заўсёды.
18.01.2000
3570 ЗДРАВСТВУЙ И ПРОЩАЙ
Луч
солнца, в восходе сияя,
Лицо
мне твоё осветил,
Любви
от тебя ожидая,
Я
«Здравствуй!» тебе говорил.
И в
полдень нам солнце светило,
Хоть
дождь иногда моросил,
Но
чувство в душе не остыло,
Хоть
ветер печаль приносил.
Но
солнце подходит к закату,
И
сядет оно невзначай,
Хоть
счастье имел и усладу,
Придётся
сказать мне: «Прощай…»
18.01.2000
3571 ПА ДУШЫ
Душу прымусiць немагчыма
Быць паслухмянаю рабой,
Бо рэагуе так iмклiва,
Што я не згодны сам з сабой.
Дыпламатычныя задаткi
Шукаць у ёй зусiм дарма,
Аб iх не можа быць i згадкi,
Чаго няма, таго няма.
Душа свабоды не пакiне,
Ёй штучнай не стварыць мяжы,
I не зрабiць з яе рабынi,
Душа мая мне па душы.
18.01.2000
3572 ЦIКАВА
Ўзяў малаток i лёгка шкло разбiў,
Хаця асколкi пазбiраць прыйдзецца,
Ды пры нагодзе зноўку так рабiў,
Было цiкава. Можа шкло не б'ецца?
Заўжды душа другая, нiбы шкло,
На сонейку брыльянтам дзiўным ззяе,
А хмара для душы прыносiць зло,
Цудоўны настрой ўраз яно знiшчае.
Не трэба выпрабоўваць болем лёс,
Бо крохкая душа, як шкло, заўсёды,
Не трэба ёй прыносiць сум ад слёз,
Ўзлятае у нябёсы хай ад згоды.
18.01.2000
3573 ТОЛЬКI
СIНIЦА
Люблю я лес i казачныя сосны,
Ды выбухнуў Чарнобыль, на бяду,
Мiнаюць леты, восенi i вёсны,
Ў радыяцыйный лес я не iду.
Ды лес, як я, ужо даўно сумуе,
I знемагае ён ад барацьбы,
Бо галасоў амаль зусiм не чуе
Тых, што збiралi восенню грыбы.
Якiмi былi пахкiмi сунiцы!
У прамянях iскрылася смала,
Цяпер мне лес сасновы толькi снiцца,
Навала, як захопнiк, к нам прыйшла.
20.01.2000
3574
ПРЫГАЖОСЦЬ
Я люблю, як спяваюць бярозы,
Калi вецер трапеча карой,
Цi да долу схiляюцца лозы,
Каб ў люстэрка глядзець над вадой.
Назiраць мне прыемна аблокi,
Лёгкi iх i свабодны палёт,
Цi пабачыць цiкавыя крокi,
Ходзяць буслы калi ля балот.
Я мiлуюсь стварэннем прыроды
Ў спёку, холад, ў снягi цi iмжу,
Анi смутку няма, нi маркоты:
Прыгажосць узвышае душу.
20.01.2000
3575
ПАЭТЫЧНЫ МАРАФОН
Iду на паэтычны марафон,
На фiнiшы хачу быць толькi першы,
Пяць тысяч вершаў – гэта не мiльён,
Але не вельмi проста скласцi вершы.
Запал займацца творчасцю не згас,
Бег лёгкi мой, нiбы лячу ў паветры,
Майстэрскi паказаць жадаю час,
Адлiчваю спакойна кiламетры.
Па графiку рэкорднаму бягу,
Для лёгкасцi Пегас дае мне крылы,
Таму бясконца бегчы я магу,
Бо творчае натхненне ёсць i сiлы.
20.01.2000
3576 ПРЫНЦЫП
ДАМIНО
Няма як шчасця або недаволi,
Цi, як вясновы цвет, даўно прайшло,
Той радасцi не вылучыць нiколi,
Для iншых даць у змозе толькi зло.
Зло у душу паселiцца ўжо стала,
Ды з часам здатна прырастаць яно,
Бо iншыя зла дадаюць нямала,
Працуе добра прынцып дамiно.
Як хтосьцi чынiць брыдкую абразу,
I радасцi – як быццам не было,
Бо кепскае душу злуе адразу,
Таму жыве i працвiтае зло.
21.01.2000
3577 КРЫЛЫ
АНЁЛА
Анёл махаў мне крыламi нябачна,
Не схоча – не памаша, хоць прасi,
Ды дапамога была вельмi значнай,
Бо вецер быў бясконца ў ветразi.
Заўжды прыемны спадарожны вецер,
Не пераходзiў толькi каб у шквал,
Хоць не адразу, але я прыкмецiў,
Што творчы настрой мне анёл даваў.
Калi анёл распасцiрае крылы,
I вецер робiць бурных шмат атак,
То творчыя моц набiраюць сiлы,
Ў час ўзлёту адчуваю – стаў мастак.
22.01.2000
3578 КОЛЕР
ШЧАСЦЯ
Шчасце ззяе, як ў небе аблокi,
Калi iх пазалоцiць прамень,
Ўсе ў жыццi iм напоўнены крокi,
Пачынае яно новы дзень.
Колер шчасця, як снег свежы, – белы,
Колер ўзнёслых пачуццяў i мар,
Ды як вецер падзьме ашалелы,
Стане шэра i сумна ад хмар.
Ўсё змяняецца ў долi-паненкi:
Дзiўны колер чароўнай вясны,
Белы колер вясельнай сукенкi,
Стане чорным, як ноч, ля труны.
22.01.2000
3579 РУЖЫ НА
БАЛОЦЕ
Не расквiтнее ружа на балоце,
Ёй трэба вельмi дбайная рука,
Яна заўжды у смутку i маркоце,
Без клопату жыве там асака.
Не толькi расквiтнець, а жыць не ў змозе,
Ў смярдзючай глебе выжыве наўрад,
Знайсцi прытулак хоча пры дарозе,
Хоць месца ёй – цудоўны райскi сад.
Не будзе кветак ў ружы, вельмi шкода,
Але, калi нядбайная рука,
Яна саджае ружы на балоце,
А ў садзе расце кепска асака.
22.01.2000
3580 ПЛАДЫ
РЭВАЛЮЦЫI
Мiчурын ў пладаводстве ўзяў кiрунак,
Каб вырасцiць цудоўныя плады,
Каб смачным i прыгожым быў гатунак,
I радасць людзям мог даваць заўжды.
Грамадству Ленiн адшукаў ратунак,
Шчаслiвымi, лiчыў, ўсе стануць ўраз,
Элiту нiшчыў, каб стварыць гатунак
Пад назвай «гегемон» – рабочы клас.
Напэўна, хворым быў цi нецвярозым,
Пабачыў – цяжкай нарабiў бяды,
У вынiку ад жаху страцiў розум,
А мы жнем рэвалюцыi плады.
23.01.2000
3581 ЧМЕЛЬ I
КАМАР
Чмель – добры i старанны гаспадар,
I дэмакрат быў па сваёй прыродзе,
Руплiва з кветак ён збiраў нектар,
Прыгажуном цудоўным быў ў палёце.
А побач з iм таўклi мак камары,
Iх зграя была моцнай, як навала,
Ахвяр чакалi, лёталi ўгары,
Чмялёў было ў акрузе вельмi мала.
Прыйшла правесцi выбары пара,
Камар i чмель сапернiкамi сталi,
У вынiку абралi камара,
Шмат камароў, i ўсе галасавалi.
23.01.2000
3582 НИ ЗА
ЧТО
Неукротимый весельчак
Я был до самого Афгана,
От прошлых яростных атак
Теперь болит на сердце рана.
Все сны мои – сплошной кошмар,
Ведь видел смерть не на экране,
Воспоминанья – как удар,
Хоть далеки уж, как в тумане.
Мы воевали ни за что,
Теперь воюют наши дети,
Война – как игры в спортлото,
Кто выиграл – живёт на свете.
23.01.2000
3583
ДВУГЛАВЫЙ ОРЁЛ
Создали мощную страну,
Был герб у них двуглавой птицей,
И за войной вели войну,
Имперских чтоб не сдать позиций.
О мире говорят слова,
В них ложь сплошная о любови,
Ведь у двуглавого орла
Вскружилась голова от крови.
Империй час уже прошёл,
История об этом знает,
Хоть грозно смотрится орёл,
Но головы он растеряет.
23.01.2000
3584 СЫНЫ
АЙЧЫНЫ
Малочныя рэкi ўжо знiклi,
Кiсельных няма берагоў,
Тавар прапануецца звыклы,
К яму не згасае любоў.
Ў любым месцы п'янаму мелка,
Заўсёды яму – ўсё адно,
Паводкаю льецца гарэлка,
Залевай збягае вiно.
Каб выпiць, на працы гнуць спiны,
Гарэлка для iх – кайданы,
Наперадзе сум у Айчыны.
Што змогуць такiя сыны?
23.01.2000
3585 ДВА ГАI
Арэхавыя два гаi былi,
Даўно аб iх не чутна нават рэха,
Краса жыла на крычаўскай зямлi,
Нiводнага цяпер няма арэха.
Не руйнавалi твар зямлi паны,
Ды ўсё змянiлась вельмi крута з часам,
Бо два гаi былi, як кайданы,
Што замiналi хлеб расцiць калгасам.
Пушкаршчыны, Красоўшчыны няма,
Бо гегемону прыгажосць не трэба,
Бульдозеры прайшлi па iм дарма,
Бо арахоў няма, няма i хлеба.
23.01.2000
3586 ЗАЛАТЫ
БЕРАГ
Каней на пераправе не мяняюць,
Але, як добры i магутны конь,
Аб змене нават i не ўспамiнаюць,
Вада яму па сiлах i агонь.
Мастоў няма, яны даўно згарэлi,
I пераехаць рэчку трэба ўброд,
Але паблiзу мелiны не мелi,
Баiцца конь, i з возу злез народ.
Дагэтуль не па сiлах пераправа,
Хоць моцна вабiць бераг залаты,
Стаiць без руху доўгi час дзяржава,
Каб рухацца, патрэбны ёй масты.
24.01.2000
3587 ЗНАЙДЗIСЯ,
МАМА!
Чаму iнстынкт заўжды высокародны?
Ён свету дан жывёльнаму павек,
Але учынак кепскi i нягодны,
Хоць мае розум, робiць чалавек.
Бо да дзяцей шмат у жывёл пяшчоты,
Жыццём сваiм iх здатны баранiць,
Ў сiроцкiх словах колькi ёсць маркоты:
«Знайдзiся, мама!» – як набат гучыць.
Ды часам у людзей няма турботы,
З уласнымi дзяцямi чыняць жах,
Неверагодна, ды ў наш час сiроты
Жывуць без ласкi пры жывых бацьках.
24.01.2000
3588 КУЛIК
НА БАЛОЦЕ
Хвалiўся кулiк, што яго балота
Найлепшае з усiх балот Зямлi,
Тому яго пакiнуць вельмi шкода,
Бо тут гады найлепшыя прайшлi.
Хоць чуў ад чаек пра ўзбярэжжа Крыма,
Дзе пальмы, i вясной цвiце мiндаль,
Ды для яго душы мiлей Радзiма,
Другiх краёў не бачыў ён, на жаль.
Бо звык сядзець адвечна на балоце,
Дзе холад, дождж, вятры няшчадна дзьмуць,
У роспачы б ён быў i у маркоце,
Пабачыў каб, як iншыя жывуць.
25.01.2000
3589
ПАТЭНЦЫЯЛ
Яшчэ вялiкi ёсць патэнцыял,
Хаця гады мiнулi залатыя,
Магу зрабiць даволi розных спраў,
Бо i душа, i цела маладыя.
Хоць Бог мажлiвасць мне такую даў,
Ды людзi не даюць зрабiць i кроку,
Высокi вельмi мой патэнцыял,
Ды ланцуга няма, няма i току.
Навуку i паэзiю люблю,
Нялёгка мне з бяздзеяннем змiрыцца,
Замкну патэнцыял свой на зямлю,
Напружання каб моцнага пазбыцца.
25.01.2000
3590
ГАНЕБНЫЯ ЯКАСЦI
Талент i прадбачанне нялюбы,
Iншым толькi замiнаюць жыць,
Многiх давялi яны да згубы,
Бо агнём душа ад iх гарыць.
Якасцi такiя не шукаюць,
Хаця дар, напэўна, Богам дан,
Ды яго усё жыццё цягаюць,
Як без ручкi цяжкi чамадан.
Цягнеш, ад цяжару знемагаеш,
Ды жыццё дае ганьбы урок,
Калi хоць маленькi талент маеш,
Цi ў сваёй мясцовасцi прарок.
25.01.2000
3591 БЫЛОЕ
Пасляваеннае маленства
Мне будзе помнiцца заўжды,
Пазнаў я голаду шаленства,
Ў вадзянцы лёд замест вады.
Каб ў печы запалiць, сагрэцца,
Жар беглi ранкам пазычаць,
Адзенне – як калi прыйдзецца,
Газоўка, кнiжкi каб чытаць.
Запалкi ёсць i ўдосталь ежы,
I электрычнасць, i цяпло,
Былое адышло за межы,
Але яно усё ж было.
25.01.2000
3592 МЯЖА
ПРЫТОМНАСЦI
Нязносны боль – як страцiцца прытомнасць,
Iначай можна боль цярпець любы,
Калi трываць боль ёсць заўжды гатоўнасць,
То можна не баяцца барацьбы.
Для барацьбы патрэбна толькi мужнасць,
Ды дастаткова як яе няма,
Падвесцi можна смелую садружнасць,
У вынiку – пакуты i турма.
Нязносны боль, амаль нечалавечы,
Што перайшоў прытомнасцi мяжу,
Хай нават цела подлы кат знявечыць,
Але не ў змозе катаваць душу.
25.01.2000
3593 АПРАЧА
ПАЭТАЎ
Ў рэальнасць мяне думкi завялi,
Хоць можа гавару i святатацтва,
Паэзii часы даўно прайшлi,
Такое непатрэбнае мастацтва.
Багатых шмат, а большасць – жабракi,
Абодвум класам не патрэбны веды,
Да кнiг не цягне ўжо нiхто рукi,
Як хлеб здабыць, не вучаць iх паэты.
Няма нi чытача, нi слухача,
Бо ў душах не агонь гарыць, а крыгi,
Зусiм нiхто, паэтаў апрача,
Чытаць не хоча паэтычнай кнiгi.
26.01.2000
3594 ХМАРНЫЯ
IМГНЕННI
Творчае натхненне – нiбы павуцiнка,
Нечакана хутка здатна прападаць,
Як няспадзявана пападзе дажджынка,
Павуцiнкi кволай ўжо не адшукаць.
Але не бясконца сонца ў небе ззяе,
Вельмi часта ходзяць зграi чорных хмар,
Вецер павуцiнку хутка абрывае,
Пустата прыходзiць замест творчых мар.
Каб зусiм не ведаць горкае iмгненне,
Павуцiнцы кволай не рабiць каб скон,
Каб заўжды квiтнела творчае натхненне,
Нават i дажджынкi гнаць патрэбна вон.
27.01.2000
3595 ШТО
ТРЭБА
Рабам не трэба незалежнасць,
Iх рабства вабiць зноў i зноў,
Лёс падуладны – непазбежнасць,
Лепш не прыдумаць для рабоў.
Iх не пужае невядомасць,
Не страшна кайданоў сваiх,
Нацыянальная свядомасць –
Пачуцце, лiшняе для iх.
Рабамi хочуць быць заўсёды,
Так кепска, але лёгка жыць,
Каб мець iмкненне да свабоды,
Свядомасць трэба адрадзiць.
27.01.2000
3596 ПРАЗ
ЧАС
Упарта павуцiнне тчэ павук,
Ды мух няма, працэс бязглузды гэта,
Не трэба сёння вынiк творчых рук,
Бо чытачоў амаль няма ў паэта.
Цяпер мы мовай грэбуем заўжды,
I лiчым, што аб ёй не будзе згадкi,
Не згiне верш, як злiтак залаты,
Праз час яшчэ ацэняць верш нашчадкi.
Не вечна будуць хмары над зямлёй,
Час прыйдзе – ярка сонейка заззяе,
I верш, нiкому не патрэбны, мой
З удзячнасцю мо хтосьцi пачытае.
28.01.2000
3597 ПУТИ
Очень трудно двигаться по льду,
Скользко, есть возможность провалиться,
Всё равно уверенно иду,
Подо мной вода реки струится.
Летом невозможно перейти,
Ведь мостов совсем в округе нету,
Трудные к читателю пути
Нужно находить теперь поэту.
Скользок и опасен рыхлый лёд,
Тонок, да вокруг ещё полыньи,
Может, время лучшее придёт,
Но путей пока не видно ныне.
28.01.2000
3598 ПЛАНКА
ВЫМОГ
Нiколi той не памячае зла,
А зла вакол, каб бачыць, ўдосталь хопiць,
Калi яшчэ нагода не прыйшла
Або нiколi сам дабра не робiць.
Хто робiць сам ганебныя грахi,
Чужой вiны яму амаль не бачна,
Заўважыць нават, што грашыць другi,
Ды лiчыць: зло не шкодзiць цi нязначна.
Чужы грэх сум душы дае заўжды,
Як у вымог стаiць высока планка,
Бо сэрца цяжка стогне ад бяды,
Трапеча, нiбы крылы у падранка.
28.01.2000
3599
ПЕРАПЛАЎЛЯЕЦЦА Ў ВЕРШЫ
Ў жыццi заўжды падзей шмат i праблем,
На iх душа i сэрца адгукалiсь,
Стваралася таму бясконцасць тэм,
Што ў строфы паэтычныя складалiсь.
То дождж iдзе, то спёка, то вятры,
Цi радасць адчуваеш, цi абразу,
Цi бачыш зорак прыгажосць ўгары –
Ўсё ў верш пераплаўляецца адразу.
Але мiлей жаданая вясна,
Душу перапаўняе хваляванне,
Знаходзiць шэраг дзiўных слоў яна,
Складалiся каб вершы пра каханне.
28.01.2000
3600 РАДАСЦЬ
Цудоўна снег у дрэў аздобiў кроны,
I сыплецца яшчэ далей згары,
Сняжынкi, нiбы царскiя кароны,
Блiшчаць, бо свецяць ярка лiхтары.
Навокал прыгажосць зiмой заўсёды,
Бо кожны закрываецца агрэх,
Шмат цудаў незвычайных у прыроды,
Адно з iх – брыльянцiсты белы снег.
Як матылькi, ляцяць з нябёс сняжынкi,
Ляжыць абрус бялюткi без мяжы,
Не бачна, дзе разбеглiся сцяжынкi,
Ды радасць, як вясною, на душы.
29.01.2000