Анатолій Балуценка
3601 ЛЮДСКАЯ
ГОДНАСЦЬ
Збягае думак моцная завея,
Iх здатны летуценнiкi ствараць,
На мары як збудована надзея,
Нiколi ёй рэальнасцю не стаць.
Хаця душу надзея моцна цешыць,
Ды для яе зусiм няма падстаў,
Надзею нават сiлай не прыспешыць,
Есць летуценне, ды не бачна спраў.
Не загаворым мы па-беларуску,
Надзею гадаваць таму дарма,
Пакуль што мову лiчым за нагрузку,
Бо годнасцi людской у нас няма.
29.01.2000
3602 СТАН
ГРАМАДСТВА
Вярнулась зноў каб да народа мова,
У будучыню каб глядзець маглi,
Патрэбна нам усiм абавязкова
Гаспадаром быць на сваёй зямлi.
Ды дзе нацыянальная свядомасць,
Яна прыйдзе або чакаць дарма?
I далей застаецца невядомасць,
Пакуль што ўласнай годнасцi няма.
Як нацыi вярнуць людскую годнасць?
Бо норма – бездухоўнасць i падман,
Прапала назаўжды высокароднасць,
На жаль, пакуль такi грамадскi стан.
29.01.2000
3603 ЗА
КРОКАМ КРОК
Не толькi днi – ў жыццё прыходзяць ночы,
I вельмi цяжка сiлы пазбiраць
Таму, хто да мэты iсцi ахвочы,
Бо ў цемры шлях нялёгка адшукаць.
Як да мэты у цемры не iмкнуцца,
Чакаць i спроб упартых не рабiць,
То можна ў цяжкiм стане апынуцца,
Што нават ўдзень развучымся хадзiць.
Хай цемра на шляху, хай перашкоды,
Ды лепш рабiць ўвесь час за кркам крок,
Жаданай дамагчыся каб свабоды,
Яе не атрымаеш незнарок.
30.01.2000
3604 СВАЯ
ДЗЯРЖАВА
Занадта цяжка курдам без дзяржавы,
I цыганы шмат зведалi бяды,
Ў няволi не здабыць народу славы,
Падлеглым вельмi горка быць заўжды.
Не раз краiну нашу шматавалi,
Бо да чужых зямель ва ўсiх любоў,
Мы без дзяржавы рады не давалi,
I так яшчэ здарыцца можа зноў.
Бо прыйдзе час, iмперыi не стане,
Вядомыя гiсторыi шляхi.
Цi сонца шчасця i да нас загляне
Або зноў будзем, нiбы жабракi?
30.01.2000
3605
ЦУДОЎНАЕ ЛЕТА
Хоць вабiць снега прыгажосць
Або бярозы пазалота,
Ды лепей цёплы летнi дождж,
А часам нават i спякота.
Бо лета лашчыцца заўжды,
Ў душу прыходзiйь асалода,
Ад сонца i рачной вады
У целе дзiўная пяшчота.
Ўсе поры года любы мне,
I я удзячны iм за гэта,
Але шкада, калi мiне
Цудоўнае, як мара, лета.
31.01.2000
3606 ЁСЦЬ
НАДЗЕЯ
Люблю я водар лесу i раллi,
Iх з iншымi паблытаць немагчыма,
Ляцяць у край далёкi жураўлi,
А мне мiлей любiмая Радзiма.
Цудоўная, прыгожая зямля,
Краса блакiту велiчнага неба,
Ад шчасця асалоду маю я,
Нiколi iншай долi мне не трэба.
Няхай ляцяць у вырай жураўлi,
Ды я услед за iмi не шыбую,
Зiма цяпер лютуе на зямлi,
Надзея ёсць, што я перазiмую.
1.02.2000
3607 АКЦЭНТ
Калi гавораць iншаземнай мовай,
Краса яе руйнуецца ушчэнт,
У вочы праўдзе лепш глядзець суровай,
А вiнаваты жудасны акцэнт.
Адразу бачна, што чужая мова,
Зусiм iначай чуецца свая,
Бо ў роднай, нiбы песня, гучыць слова,
Падобнае на трэлi салаўя.
Не трэба нават i эксперыменту,
Бог нагародзiў мовай i зямлёй,
Каб гаварыць прыгожа, без акцэнту,
Лепш карыстацца моваю сваёй.
1.02.2000
3608 НА
ВАЙНЕ
Жыццё бясцэннае заўжды,
Жыць вечна нават цешыць мроя,
Але ў юнацкiя гады
Не шкода аддаваць чужое.
Чужы боль сэрца не кране,
Яно халоднае i злое,
Бо iншыя ляжаць ў труне
З высокiм тытулам героя.
Хоць на вайне, як на вайне,
Адны там iнтарэсы маюць,
Ды куля iх заўжды мiне,
Другiх за смерцю пасылаюць.
2.02.2000
3609
КВIТУЧЫЯ САДЫ
Сад вясновы. Кветкi расцвiлi,
I на iх нектар збiраюць пчолы,
Безлiч прыгажосцi на Зямлi,
Ды, як мроя, вабiць сад вясновы.
Нiбы добры рэжысёр, вясна
Лепшае выводзiць на падмосткi,
Снегам сад ахутала яна,
Падаюць сняжыначкi-пялёсткi.
Я люблю квiтучыя сады,
Ўся Зямля буяе ў белым цвеце,
Радасць на душы ад iх заўжды,
Жыць лягчэй становiцца на свеце.
3.02.2000
3610 СВАЯ ВЯСНА
Вецер, замець, але мрою
Аб вясне не адагнаць,
Пахне ранняю вясною,
Сэрцу хочацца кахаць.
Хоць вясна яшчэ далёка,
Маразы вакол трашчаць,
Ды ў душы, як летам, спёка,
Бо прыйшла пара кахаць.
Ды вясну я не чакаю,
У мяне свая вясна,
Бо пяшчотна ўжо кахаю.
Цi адкажа мне яна?
3.02.2000
3611 ПРЫСАК
АД КАХАННЯ
Вясною моцны бушаваў касцёр,
Але застаўся толькi прысак к лету,
I падарожнiк попел распасцёр,
Падзьмухаў, прыкурыць каб цыгарэту.
Але агонь пачаў лiзаць лаўжы,
I паднялося полымя высока,
Хоць мала дроў, не ведае мяжы,
Празмерная пачала мучыць спёка.
Намер адзiны быў – пажартаваць,
На прысак ад кахання пачаў дзьмухаць,
Ды нечакана палка стаў кахаць.
Мо лепей было вогнiшча не рухаць?
6.02.2000
3612 БУТОН
КАХАННЯ
Звяне ружа, згiне назаўжды,
Бо пялёсткi ссохнуць, знiкне водар,
Нават, як падлiць пад куст вады,
Не пакiне ўжо яе нягода.
Але новы з'явiцца бутон
I прывабiць зноўку ён кагосьцi,
Бо старому час iсцi на скон,
Прыгажосць – адзнака маладосцi.
Часам i каханне адцвiце,
Звяне – i ў душы лютуе сцюжа,
Але зноў бутон яго расце,
I цудоўным стане, нiба ружа.
6.02.2000
3613 АСЕННЯЕ
ЗОЛАТА
Адрунела вясною ралля,
Адзвiнела калоссямi лета,
Зерне восенню дорыць зямля,
Песня нiвы амаль што прапета.
Прыгажосцю былой даражу,
Ды iсцi нецiкава па пожнi,
Яе золата цешыць душу,
Ды, вядома, шлях шчасця апошнi.
Пойдзе дождж, знiкне золата ўраз,
Пачарнее паволi iржышча,
Бо зiмовы наблiзiўся час,
Вецер з поўначы рэквiем свiшча.
7.02.2000
3614 ВЯЛIКIЯ
I МАЛЫЯ
Паспрачалiсь жолуд i бульбiна,
У каго нейбольшыя правы,
Кажа: «Я галоўнай быць павiнна,
Ты падлеглы, бо яшчэ малы».
Ды пытанне вырашыла глеба,
Вырас дуб i распасцёр галлё,
Верхавiнай дасягнуў да неба,
А нацiна высахла ў лам'ё.
Марна без падстаў заўжды спрачацца,
Ды ганьбiць малых вялiкi звык,
Лепей дасканала разабрацца,
Хоць малы – каштоўны залатнiк.
7.02.2000
3615
ДРАПЕЖНIКI
Шчупак спытаўся у сама,
Не абражае яго хiба,
Што сiлы у яго няма,
Бо не баiцца яго рыба.
Ды моцны сом пудоў на пяць,
Калi ён нават i галодны,
Не будзе блiзкiх вынiшчаць,
Бо ён джэнтльмен высокародны.
Не больш алоўка быў шчупак,
Ды сабратоў ён пажырае,
Заўжды драпежнiк робiць так,
Сярод людзей такiх хапае.
7.02.2000
3616 СМЕЛЫ
САБАКА
Задумалi спаборнiцтвы зрабiць
I супраць труса выставiць сабаку,
Спужаўся трус, ад страху не бяжыць,
I пёс пайшоў ў крывавую атаку.
Дагнаў ахвяру ён скачкоў за пяць,
I выгляд стаў у труса вельмi жалкi,
Не ведаў, як сябе абараняць,
I хутка засталiсь з яго кавалкi.
Ад перамог сабака асмялеў,
I лiчыць, што ён самы моцны, здуру,
Бо кажа, каб папаўся яму леў,
Садраў бы i з яго рашуча скуру.
7.02.2000
3617 МАЛАДЫ
ЯБЛЫК
Суровы, але праведны закон:
Ў свой час павiнна толькi ўсё адбыцца.
Заўчасна яблык кiслы, як лiмон,
Хай гэта будзе нават медунiца.
Заўсёды лепш настойлiва чакаць,
Каб апынулась райскай асалода,
Iнакш цудоўны мёд не атрымаць,
Расчараванне толькi дасць прырода.
Заўчасна ўсё – як яблык малады,
Цяплом душу нiколi не сагрэе,
Вясной прыгожа зацвiтуць сады,
Ды яблык толькi восенню саспее.
8.02.2000
3618 УСПАМIН
ПРА КВЕТКI
Да кветак вабiць прыгажосць заўжды,
Як iм кахаць дапамагае вецер,
Ды могуць быць атрутаю плады,
Хоць кветкi былi лепшыя на свеце.
Цвiценне – для душы дзiвосны час,
Калi нектару хочацца напiцца,
Хоць кветка i найлепшая з украс,
Ад прыгажосцi можна памылiцца.
Каб у жыццi не зведаць перашкод,
I далi добры ураджай палеткi,
Глядзець патрэбна, будзе якi плод,
Бо не сагрэе успамiн пра кветкi.
8.02.2000
3619 СВАЁ
КОЛА
Трава ў саванне высахла
спаўна,
Але ўсё роўна есцi трэба штосьцi,
I добры леў магутнага слана
Знянацку запрасiў к сабе у госцi.
Ад блюд у льва ламiлiся сталы,
I ежа – як найлепшая украса,
Ды не знаходзiў слон нiдзе травы,
Бо стравы былi ўсе з сырога мяса.
Пабачыў госць суровую ману,
Не ведаў, што ёсць простая умова,
Якую зразумець прыйшлось слану:
Трымацца трэба толькi свайго кола.
8.02.2000
3620 РАДАСЦЬ
НАТХНЕННЯ
Разгарэўся вячэрнi пажар,
Сонца чырванню неба залiла,
Сакавiтасць яе памiж хмар
Выглядае, як боскае дзiва.
Сонца села, гарыць яго след,
I аблокi палаюць ў пажары,
Збудаваны цудоўна сусвет,
Не уявiш такога i ў мары.
Я за захадам пiльна сачу,
Непрацяглы ён, толькi iмгненне,
Мне цiкава, бо вельмi хачу
Атрымаць зноўку радасць натхнення.
8.02.2000
3621 З
КАХАННЕМ
Каханне ў маладосцi – як паходня,
Ды, нiбы свечка, тлее ў сталы час,
Гарыць, цяпло дае яшчэ сягоння,
Але на ветры можа згаснуць ўраз.
Каханню трэба добрая пагода,
Каб не было ў душы нiколi хмар,
Як пройдзе навальнiца, вельмi шкода,
Бо знiкне яго вабнасць i нектар.
З каханнем па жыццi iсцi цiкава,
Хай нават срэбра дакранулась скронь,
Нiводная жыццёвая навала
Не пагасiла радасны агонь.
9.02.2000
3622 ВЯЛIКАЕ
СУМНЕННЕ
Ў жыццё прыходзiць цяжкая бяда,
Душа ў знямозе ад хлуснi i бруду,
Бо не шануем Госпада Хрыста,
А за узор ў жыццi бярэм Iуду.
Таму жахлiвы у грамадства стан,
Бо срэбранiкi – вабная прынада,
Квiтнее буйна жудасны падман,
I норма ўжо – бязлiтасная здрада.
Iуда грэх сабе не дараваў,
Хоць позна, ды прачнулася сумленне,
Сабе сумленне кожны б хай прыдбаў,
Цi будзе так – вялiкае сумненне.
10.02.2000
3623
ПРЫКАЗКI I ПРЫМАЎКI
Жыццё – заўжды за шчасце барацьба,
Спакой жаданы нам бясконца снiцца,
Госць рэдкi радасць, цэлы час журба,
У небе жораў, а ў руках сiнiца.
Нiколi не дае свабоды лёс,
Патрэбна бегчы, як вавёрцы ў коле,
За кроплю шчасця плата – мора слёз,
Знiкае радасць, нiбы вецер ў полi.
Вароты трэба адчыняць бядзе,
Ад лёсу часам, як ад рэдзькi, горка,
Iдзе дакладна аб жыццi людзей
У прыказках i прымаўках гаворка.
10.02.2000
3624
ДАПАМОГА
Здалёк насення вецер шмат прынёс,
Хоць холад ўзiмку быў занадта злосны,
Але шчаслiвым апынуўся лёс,
Вясной навокал нарадзiлiсь сосны.
Суседка, сакавiтая трава
Улетку баранiла iх ад спёкi,
Ды з часам кепска ўжо сама расла,
Бо падрастаў сасновы лес высокi.
Траву не песцiў сонечны прамень,
I да яе прыходзiла знямога,
Бо ссохла глеба, быў адвечны цень,
Бядою апынулась дапамога.
11.02.2000
3625
ДЭМАКРАТЫЯ
Хоць вабiць дэмакратыi прынада,
Ды i яна даць здатна шмат нягод,
Не будзе светлай, нiбы дзень, улада,
Як чорны, быццам сажа, стаў народ.
Ў семнаццатым i трыццаць сёмым каты
Святло згасiлi, пэўна, назаўжды,
Тым самым нават да народнай ўлады
Дадалi вельмi страшнай чарнаты.
Стварыць не удалося ўлады слаўнай,
Яна такой, якi народ, была,
Не стане дэмакратыя сапраўднай,
Як цемра ўсюды, ды няма святла.
11.02.2000
3626 ФIНIШ
Жыццёвы шлях – як быццам марафон,
На старце ўсе аднолькавыя разам,
На трасе сыдзе хтосьцi пад адхон,
Ды iншыя адстануць моцна з часам.
Надзея старту вабiць: дабягу,
Бо мроiцца заўжды ветразь пунсовы,
Бо юныя не ведаюць граху,
Яны усе – цудоўныя анёлы.
Ўсе к фiнiшу iмкнуцца ад душы,
Ды лёс чамусьцi не прамы, а гнуткi.
Але адкуль бяруцца алкашы?
Чаму прывабна доля прастытуткi?
11.02.2000
3627 НАРОЖНЫ
КАМЕНЬ
Аб шчасцi мара ў кожнага жыве,
Каб адшукаць яго, мар вельмi мала,
Бо само шчасце ў рукi не плыве,
Павiнна быць вагомая падстава:
Агульначалавечая мараль.
Хто камень не заклаў яе нарожны,
У ветразi пунсовыя, на жаль,
Не дзьме нiколi вецер спадарожны.
Калi маралi ўзвышанай няма,
Чакае лёс i горкi, i трывожны,
К таму прыходзiць шчасце нездарма,
З дзяцiнства камень хто заклаў нарожны.
12.02.2000
3628 НОВАЯ
МАРАЛЬ
На скрыжалях маральны кодэкс Бог
Нам запiсаў дакладна зразумела,
Каб хтосьцi ад нягоды не знямог,
Душу каб зберагаў сваю i цела.
Ды ленiнiзм вучылi шмат гадоў,
I камунiзм упарта будавалi,
Да Бога мы не збераглi любоў,
I Бiблiю нiколi не чыталi.
I вынiк не прымусiў нас чакаць,
Бо, як магнiт, прыцягвала грахоўнасць,
Мараль жадалi новую ствараць,
А маем у грамадстве бездухоўнасць.
12.02.2000
3629 ЗМЕНЫ
Заўсёды абнаўляецца зямля,
Сачыць цiкава за бясконцым рухам,
То зарунее восенню ралля,
Пасля зiма накрые снежным пухам.
То вецер загайдае колас ўраз,
I золатам цудоўным нiва ззяе,
Зямля красой прывабна ў кожны час,
Бо дакарэнна выгляд свой змяняе.
Калi усё дакладна паўтараць,
Яно набрыдне, стане як навала,
Калi хоць нешта у жыццi змяняць,
Жыць будзе i цудоўна, i цiкава.
12.02.2000
3630 НЕЛЬГА
IНАЧАЙ
Адны узняць няздатны галавы,
Другiя пазiраюць на вяршынi,
Ляцяць ў блакiце неба журавы,
I ходзяць па зямлi заўсёды свiннi.
Лiрычны хтосьцi у душы паэт,
Празаiк хто, ўзлятаць таму не трэба,
У гэтым заключаецца сакрэт,
Навошта ўсё жыццё iмкнуцца ў неба.
Да сонца клiча мара цэлы час,
Бо на зямлi душа паэта плача,
Хапае ад празаiкаў абраз,
Але на свеце нельга жыць iначай.
13.02.2000
3631 ЗАЎЖДЫ
ЗДАЛЁК
Калi душа блукае па далiне,
Яна заблудзiць часам незнарок,
Але, калi глядзець на свет з вяршынi,
Дакладна бачны ёй наступны крок.
Бо компас у жыццi – вяршыня ведаў,
Таму яе патрэбна пакарыць,
Хто заблудзiў, той боль i горыч зведаў,
I здатны лепей компас ацанiць.
З далiны ўгору лепш iсцi высока,
Хаця зрабiць нялёгка кожны крок,
Вялiкае пабачыць здатна вока,
Як на яго глядзець заўжды здалёк.
13.02.2000
3632 ДАЛЬ
Хочется в неведомые дали,
Надоела в жизни кутерьма,
Чтоб душа и тело не страдали,
Даже если там сплошная тьма.
Или свет, хотя не очень яркий,
Всё равно уеду сгоряча,
Радость могут даже дать огарки,
Коль сгорела полностью свеча.
Может, не добуду там победу,
Но не это главная беда,
Всё равно в даль тёмную уеду,
Надоела в жизни суета.
13.02.2000
3633
ШЭРАВОКАЯ
Шэравокая дзяўчына,
Я за ёй хадзiў, як цень,
Дзень святога Валянцiна
Для мяне быў кожны дзень.
Паўстагоддзя хутка разам,
Знiкла русая каса,
Снег на скронi кiнут часам,
Ды засталася краса.
Шэравокая жанчына,
I каханне не мiне,
Дзень святога Валянцiна
Кожны тыдзень у мяне.
14.02.2000
3634 ЖАНОЧАЯ
ЎСМЕШКА
Зноў арол, не выпадае рэшка,
Ходзяць нiзка хмары над зямлёй,
Сонца, як жаночая усмешка,
Даць у змозе радасць i спакой.
Дачакацца хочацца нагоды,
Каб прайшлi ўжо пахмурныя днi,
Радасць каб прыносiлi усходы,
I блакiт быў толькi ўвышынi.
Хоць арол зноў выпаў у прыроды,
Невязенне нешта не мiне,
Ды спакою досыць i пяшчоты,
Бо жанчына усмiхнулась мне.
15.02.2000
3635 СЦЕЖКА
ЛЮБВI
Толькi сцiплая усмешка,
I зусiм не трэба слоў,
Але гэта тая сцежка,
Што заўжды вядзе ў любоў.
Мае хто такую зброю,
Цэлiць ёю зноў i зноў,
Не знайсцi ужо спакою,
Разгараецца любоў.
Дораць сцiплую усмешку,
Праз лясы i праз лугi
Пракладаюць таму сцежку,
Хто для сэрца дарагi.
15.02.2000
3636
ПОСЛЕДНИЙ ПУТЬ
В путь последний шагаю уже,
Тропы вместе сошлись и дороги,
Но спокойно совсем на душе,
И крепки пока быстрые ноги.
Всё былое – в туманной дали,
Но, как прежде, мне солнышко светит,
Затеряюсь в дорожной пыли,
И потери никто не заметит.
Путь последний тяжёл, но иду,
Страх мне чужд, и не гложет тревога,
Незаметно, как тень, упаду,
И в пыли меня скроет дорога.
16.02.2000
3637 ЗНОЎКУ
ГУЛАГ
Цяжкi боль цяпер прыходзiць ў грудзi,
Што часы такiя не прайшлi,
Бо без следу зноў знiкаюць людзi,
Як знiкаюць ў моры караблi.
Мроiлась: было, прайшло i баста,
Ды прыйшла нябачная рука,
Зноў iснуе жудасная каста,
Дбайныя нашчадкi вчк.
Кожны верыць: мая хата з краю,
Але гэта вельмi згубны шлях,
Прамаўчыць грамада – зноў чакае
Ўжо забыты сталiнскi гулаг.
17.02.2000
3638 ДУХМЯНЫ
МЁД
Любоў падобна сотам з мёдам,
Цудоўны водар, добры смак,
I пакiдаць яе на потым
Не атрымаецца нiяк.
Але найлепшы мёд пячатны,
Дзе ў сотах разам з iм пылок,
Прынесцi асалоду здатны,
Калi зрабiць рашучы крок.
Ў каханнi слодыч ёсць заўсёды,
Каб смак i водар не згубiць,
Раскрыць пяшчотна трэба соты,
Бясконца мёд духмяны пiць.
17.02.2000
3639 ПЯСЧАНЫ
БЕРАГ
Аб скалы хваля б'ецца цэлы час,
Але пясок заўжды ласкава лiжа,
Разбураць камнi хвалi, хоць не ўраз,
А на пяску пануе толькi цiша.
Пясок змяняе хутка выгляд свой,
Якая б хваля не прыйшла крутая,
Працяглы нават здарыцца прыбой,
Ды бераг некранутым выглядае.
Заўжды любоў каб моцнаю была,
I поплеч крочыў ўсё жыццё каханы,
Не трэба быць такою, як скала,
Надзейней значна бераг мець пясчаны.
18.02.2000
3640 ВIШНЯ
СУМУЕ
Разам вясной песцiк i тычынка,
Ды вішаняк чырвоных няма летам,
Прыйдзе нечаканая замiнка,
Бялюткі цвет злятае пустацветам.
Мiнаюць хуткаплынныя гады,
А пустацвет раз-пораз ападае,
У летуценнях – спелыя плады,
Не стане явай мара залатая.
Магло не быць зусiм ў жыццi бяды,
Пылок заўжды папасць на песцiк ў змозе,
Цудоўныя плады даюць сады,
Сумуе толькi вiшня пры дарозе.
18.02.200
3641 КВЕТКI
Кветкi, кветкi дарагiя,
Колькi многа вас!
Ўсе прыгожыя такiя,
Лепш няма украс.
Ды дагэтуль невядома,
Дзе шукаць маю,
Бо ў душы ад кожнай стома,
Палка ўсiх люблю.
Але моцна вабiць ружа,
Выбраў я адну,
Хоць калючкi раняць дужа,
Знаю ёй цану.
18.02.2000
3642 АСЕННI
ЧАС
Высокi ў сонца шлях вясною,
Гуллiвы сонечны прамень,
Пупышкам больш няма спакою,
Гусцее крона кожны дзень.
Прыходзяць летнiя турботы,
Хоць лiст зялёны малады,
Ды паступова ад спякоты
Ён стане ссохлы i руды.
Дзiвосна вабiць лiст зялёны,
Ды надыдзе асеннi час,
I вецер набяжыць шалёны,
Каб знiшчыць лепшую з украс.
19.02.2000
3643 ЗIМА Ў
ДУШЫ
Вецер, снег, моцна курыць пазёмка,
Добры настрой знiшчаецца мой,
На душы ад маркоты няёмка,
Так бывае заўсёды зiмой.
Яшчэ горай, як лютая сцюжа
Намарозiць ў душы тоўсты лёд,
Бо пакут назбярэцца задужа,
I змарнее душа ад нягод.
Лепей сонца ў душы мець заўсёды,
I цудоўны вясновы настрой,
Каб ад сцюжы не мець цяжкай шкоды,
I душы не сустрэцца з зiмой.
19.02.2000
3644
ДЗIВОСНАЯ КАЗКА
Поўны месяц блукае высока,
Супынiцца не робiць ён спроб,
Праз аблокi адзiнае вока
Пазiрае, як быццам цыклоп.
Пахавалiсь маленькiя зоры,
Толькi месяц адзiн сярод хмар,
Па аблоках плыве, як па моры,
Паўнапраўны нябёс гаспадар.
Падарожнiку дорыць ён ласку,
Каб вакол добра бачна было,
Робiць з ночы дзiвосную казку,
Адбiвае ад сонца святло.
20.02.2000
3645 ПАДЗЯКА
Прыходзiць часам цяжкi боль у грудзi,
Душа марнее з гора i турбот,
Але дарэмна наракаюць людзi,
Яны жывуць лепш ўсiх жывых iстот.
Не здатны мець жывёлы сваёй хаты,
Надзённы хлеб няма iм чым араць,
Але жыццю заўжды бясконца рады,
Iначай птушкi не змаглi б спяваць.
Жывёльны свет малую мае змогу,
Ды здатны людзям радасць дараваць,
За тое, што жывы – падзяка Богу,
I на жыццё не трэба наракаць.
20.02.2000
3646 ДА
СПАДОБЫ
Якi мужчына для жанчын па густу:
Калi ён надта вытанчаны франт,
Багаты, каб мець з маслам хлеба лусту,
Або магутны вельмi, як атлант?
Або артыст вядомы i выдатны,
Цi ўдачлiвы сучасны супермэн?
Любы цудоўны, калi толькi здатны
Усё жыццё адну кахаць без змен.
Не трэба нават супермэн прыгожы,
Атлант, што можа шар зямны трымаць,
Не любяць прадпрымальнiка за грошы,
Той да спадобы, здольны хто кахаць.
20.02.2000
3647 ВЯЛIКI
СЭНС
Жыццё не мае сэнсу без кахання,
Iначай немагчыма iснаваць,
Нашчадкаў не падорыць устрыманне,
Адзiны толькi сэнс ў жыццi – кахаць.
Не адшукаць ў каханнi святатацтва,
Яно – парыў узвышанай душы,
Каханне – тэма вечная мастацтва,
I для яе зусiм няма мяжы.
Тысячагоддзi сэнс жыцця шукаюць,
Шукалi жабракi i каралi,
Ды тыя, узаемна што кахаюць,
Вялiкi сэнс жыцця ужо знайшлi.
20.02.2000
3648 ЗОЛАТА
Нялёгка прамываць заўжды
Пясок залатаноснай жылы,
Бо трэба вельмi шмат вады,
Каб вынiк працы быў шчаслiвы.
Пяску таксама трэба шмат,
Вада яго iмклiва мые,
Але заўжды бясконца рад
Крупiнкi бачыць залатыя.
Ды цяжка золата знайсцi,
Не пападае самародак.
Чаму нiколi у жыццi
Амаль няма такiх знаходак?
20.02.2000
3649 ТЭОРЫЯ I ПРАКТЫКА
Дзе iсцiна, а дзе адна хлусня?
Ў пытанні вельмi цяжка разабрацца,
Але, як нешта паўтараць штодня,
Яно ўжо можа iсцiнай здавацца.
Тэорыя заўжды – як мёртвы
леў,
Сваёю царскай постаццю пужае,
Драпежнiка здаўна ён iмiдж меў,
Хоць iклы ёсць, ды нешта не кусае.
А практыка – магутны леў жывы,
Працяглым можа спрэчкам край пакласцi,
Застацца можна i без галавы,
Калi яе у пашчу льву закласцi.
20.02.2000
3650 СТАРЫЯ
ПРАВIЛЫ
Невырашальную задачу
Жыццё нязрэдку задае,
Смяецца можа, не iначай,
Няма адказу на яе.
На першы погляд так здаецца,
Што не рашаецца, хоць плач,
Калi дакладна прыглядзецца,
Няма зусiм такiх задач.
Каб вынiк атрымаць выдатны,
I ад вузлоў ачысцiць нiць,
Старыя правiлы няздатны,
Карэнна трэба iх змянiць.
20.02.2000
3651 КРЫНIЦА
ХРЫСТА
Ёсць калодзежаў шмат i крынiц,
Як працяглая прага здарыцца,
Не ўпадзеш перад кожнаю нiц,
Каб вады жыватворнай напiцца.
Шмат вытокаў, дзе з брудам вада,
Ды выток ёсць з вадой залатою,
Ля бяздоннай крынiцы Хрыста
Адпачыць заўжды можна душою.
Гэта светлы i радасны цуд,
Калi стома ў душы ад нягоды,
Прыгубiш вады, знiкне ў ёй бруд,
Пэўна, знiкне ужо назаўсёды.
21.02.2000
3652 НАМЕРЫ
Праходзiць час ў бясконцай мiтуснi,
Па iм нiхто нiколi не журыцца,
Ў нябыт, як дым кастра, збягаюць днi,
Ды, што прайшло, не здатна паўтарыцца.
Шмат спраў кiдаем часта на пасля,
Не бачым ў падыходзе недарэчнасць,
Ды разам з целам iх бярэ зямля,
Бо час прыходзiць адысцi у вечнасць.
Былi намеры добрыя штодня,
Ды доля за бяздзейнасць цяжка секла,
Як путы, замiнала мiтусня,
Намерамi шлях вымашчаны ў пекла.
21.01.2000
3653
ШЧАСЛIВЫ ВЕРАБЕЙ
Арол драпежны распускае крылы,
Ахвяру каб схапiць у кiпцюры,
Палёт яго магутны ды iмклiвы,
Гняздо у стромкiх скалах на гары.
А верабей пад нiзкаю страхою
Зрабiў гняздо, завёў сабе сям'ю,
Ён шчасце адчувае ад спакою,
I долю толькi дзякуе сваю.
Каб шчасце мець, зусiм не трэба скалы
I велiчнасць драпежнiкаў арлоў,
Шчаслiвы верабей, хаця i малы,
Бо сэрца грэе у яго любоў.
22.02.2000
3654
СЯБРОЎКА
Жонка палiць кожны дзень
Печ-сяброўку раннем,
Я кладуся на чарэнь
Пачакаць снеданне.
Ў марах бачу кавуны,
Мроiцца чарэшня,
Ды не горшыя блiны
I смачней яечня.
Хоць мая сяброўка печ,
Цяжка з яе злезцi,
Ды зусiм другая рэч,
Калi клiчуць есцi.
22.02.2000
3655 СIНЬ У
ЗОЛАЦЕ
Спее колас, жыта налiвае,
Хутка надыходзiць час жнiва,
Ў золаце валошка расцвiтае,
Аж ад сiнi кругам галава.
Каб калоссе не страчала зерне,
Жыта зрэжа хуткая каса,
Сiнь сваю валошка ўжо не верне,
Прападзе дзiвосная краса.
З золатам валошка сябравала,
Але разам згiнула дарма,
Хай бы лепш прытулак выбiрала
Там, дзе поруч золата няма.
23.02.2000
3656 ПЫТАННI
БЕЗ АДКАЗУ
Час i прастора – цалкам іх даволi,
У чым не разабрацца да канца,
Адказ не будзе знойдзены нiколi,
Бо таямніца ў
дзейнасцi Тварца.
Рух ў атамах для вока непрыметны,
Як месяц ходзiць, кожны бачыць звык,
Iснуе вечны рухавiк сусветны,
Нам не зрабiць падобны рухавiк.
Пытанню, цi ёсць Бог, няма падставы,
Бо сiлаю сваёй магутнай Бог
Вялiкi рухавiк зрабiў i малы,
Дакладна працаваць каб вечна мог.
23.02.2000
3657 РАДАСЦЬ
Бываў не раз ў далёкiм турпаходзе,
Дзе летам можна лёд узяць ў руку,
За радасць вельмi дзякую прыродзе,
Прынёс i снег, i сонца ў рукзаку.
Люблю прыроду велiчную змалку,
I да яе не скончыцца любоў,
Я з рукзаком выходжу на рыбалку,
Прыношу грук дажджу i пах вятроў.
Рукзак пазнаў рыбалкi i паходы,
Бяру яго з сабой заўсёды зноў,
Прыношу, хаця крышачку, прыроды,
Каб радасць мець, у рукзаку дамоў.
23.02.2000
3658 СЦIПЛАЕ
ШЧАСЦЕ
Насустрач табе рукi працягну,
Кахаю, ў гэтым толькi вiнаваты,
Таму сустрэць хачу цябе адну,
Пабачыць любы твар бясконца рады.
Але лёс непрыветлiвы са мной,
Бо без адказу палкае каханне,
Як хваля, што руйнуецца ў прыбой
Аб скалы, разбiваецца каханне.
Бясконца будуць хвалi ў бераг бiць,
Хай скалы не разбурацца нiколi,
Я буду ўсё жыццё адну любiць,
Мне шчасця вельмi сцiплага даволi.
23.02.2000
3659 ЛЕПШЫ
СВАТ
Прырода – самы лепшы ў свеце сват,
Яна не церпiць нейкага пратэсту,
Як ў нераце, нi ўперад, нi назад,
Калi прырода выбрала нявесту.
Бо у прыроды вельмi моцны клiч,
I лёс вядзе у шлях, нябачны вокам,
Бо наступае волi паралiч,
I да мэты iсцi ўжо цяжка крокам.
Бяжыш, бо ў сэрца стукае набат,
Бо з мараю жаданае спатканне,
Заўсёды самы лепшы ў свеце сват –
Вялiкае пяшчотнае каханне.
23.02.2000
3660 ШЫРЫНЯ I
ГЛЫБIНЯ
Здаецца, поруч здрада i падман,
Каму падаркаў гэтакiх не трэба,
Скiроўваюць свой шлях за акiян,
Знайсцi каб шчасце большае, чым неба.
Жадаюць ўтаймаваць сваю душу,
Здаецца: тут бяда вакол i
гора,
Iмкнуцца ў мройны вырай за мяжу,
Глыбокiм шчасце каб было, як мора.
Але там толькi неба шырыня,
I ў моры будзе глыбiня жаданай,
Як па жыццi, хай цяжкаму, штодня
Iдзеш з Радзiмай любай i каханай.
23.02.2000
3661 ГОЛАЯ
БЯРОЗА
Прыйшла прыгожая вясновая пара,
Калi i дрэвы ведаюць каханне,
Спрачацца пачалi бяроза i сасна,
Чыё у крон найлепшае
убранне.
Лiст малады быў на бярозах, нiбы цуд,
Шыпулькi сосен мелi больш спакою,
Ды позняй восенню згас дзiўны iзумруд,
Ў бярозы крона стала залатою.
Але бяроза ганарылася дарма,
Шыпулькi не змянiлiся нямала,
Яшчэ не надышла суровая зiма,
Бяроза цалкам голаю стаяла.
25.02.2000
3662 МАЛАЯ
РЭЧКА
Казаць заўчасна не патрэбна «Гоп»,
Хоць рэчка, як ручай, была малою,
Тэарэтычна, нават i без спроб,
Нiяк не захлынуцца ў ёй вадою.
Нязначнаю здавалася здалёк,
Ды глыбiнi адтуль зусiм не бачна,
I нават першы быў няўдалы крок,
За пыху пакарала доля значна.
Чакалася, што хутка на шляху
Адчынiцца ў скарбонцы славы вечка,
Прыйшлось пазнаць i гора, i тугу,
Хаця малой здалёк здавалась рэчка.
25.02.2000
3663 МАГУТНЫ
ЧАЛАВЕК
I чалавек магутны, i жывёлы,
Абмежаваць складана iх правы,
Раслiнны свет безабаронна кволы,
За выняткам пякучай крапiвы.
З'ядзяць траву або спiлуюць дрэва,
Раслiнны свет не чынiць барацьбы,
Прынамсi, нават ружа-каралева
Жыве заўжды ў пакутах, як рабы.
Жывёльны свет гадуе добра флора,
Але яе ўсё меней на Зямлi,
Магутны чалавек не бачыць гора,
Хоць да яго ўжо блiзка падышлi.
25.02.2000
3664 БЕЗ
ЗМЕН
Жыло генiяў шмат i прарокаў,
Думак безлiч было i iдэй,
I рабiлi адважных шмат крокаў,
Каб жыццё стала лепш у людзей.
Хаця ёсць цягнiкi, самалёты,
I камп'ютэр ўварваўся з наш век,
Не змянiць генетычнай прыроды,
Застаецца былым чалавек.
Людзi злоснасць ў душы не страчаюць,
З новай зброяй магутней яна,
Забiваюць, ўвесь час забiваюць.
Чаму нам да спадобы вайна?
27.02.2000
3665 ПАГРОЗЫ
ХАЛАДОЎ
Ад маразоў намерзне моцны лёд,
I пакутуе ў штурханiне рэчка,
Таксама сэрца стыне ад нягод,
Хаця была не надта цяжкай спрэчка.
Прыгожая i чыстая вада,
Дзiвосная ў яе люстэрцы казка,
Ад халадоў душу пячэ бяда,
Знiкае i пяшчотнасць ў ёй, i ласка.
Люстэрка рэчкi можа знiкнуць ўраз,
Заўжды iснуюць вечныя пагрозы,
Што прыйдзе у душу зiмовы час,
I ледзянымi стануць нават слёзы.
29.02.2000
3666 IНТЫМ
Каханне – рэч iнтымная да болю,
Яно амаль заўжды – дзiця начэй,
Сваiм пачуццям нельга даваць волю,
Як побач вельмi шмат чужых вачэй.
Спаткаецца цудоўная нагода,
Закруцiцца ад шчасця галава,
Памочнiк добры – дзiўная прырода,
Бо крокi скрые мяккая трава.
Каб нас не чуць, спявае песню вецер,
I хваля б'е пад берагам крутым,
Не бачыць каб, схiляе верба вецце,
Ў каханнi вабны трэба мець iнтым.
29.02.2000
3667 НАСIЛКI
Ёсць справы, дзе адзiн – не воiн ў полi,
I дапамогi прыйдзецца прасiць,
Бо аднаму не справiцца нiколi
Насiлкi вельмi цяжкiя насiць.
I у каханнi трэба толькi пара,
Прывабны шлюбны, як вясна, саюз,
Дзiвосны i прыгожы, нiбы мара,
Ды з часам на насiлках будзе груз.
Ўдваiх iх можна несцi без турботы,
Ды часам прыйдзе у жыццё мана
I горкiя нялёгкiя нягоды,
Але насiлкi цягне ўжо адна.
29.02.2000
3668 ЧАС I
АТАМ
Час жыццё цудоўнае даруе
I яго баронiць ад нягод,
Ды пасля бязлiтасна руйнуе,
Бо няма для часу перашкод.
Час знiшчае горы i далiны,
Новыя стварыцца каб змаглi,
Рух iдзе бясконцы i няспынны,
Час змяняе хутка твар Зямлi.
Нараджэнне i, як вынiк, страта,
Росквiт пераходзiць з часам ў скон,
Ды непадуладны часу атам,
Бо мацней, чым час, заўсёды ён.
1.03.2000
3669 ДОРОГА
Я шагаю решительным шагом
И дышу лишь на полную грудь,
Хоть не гладок, а всё по оврагам
Пролегает мой жизненный путь.
Я шагаю летящей походкой,
Впечатленье – как будто лечу,
Чтоб дорога казалась короткой
И преграды пришлись по плечу.
Но уверенно к счастью шагая,
Обхожу, где возможно, беду,
А дороге конца нет и края,
Я на финиш не скоро приду.
2.03.2000
3670 КАХАННЕ
I НЯНАВIСЦЬ
Шмат розных падыходаў ў выхаваннi,
Бо погляды у кожнага свае,
Не здатна сапсаваць душу каханне,
Нянавiсць яе толькi сапсуе.
Каб пакахаць – падручнiкаў не трэба,
Не шкодзяць нi раманы, нi кiно,
Бо гены для пачуцця – тая глеба,
Дзе вырасце каханне ўсё адно.
I што б не гаварылi пурытанi,
Нiбы каханне сапсуе мараль,
Душы пяшчоту здатна даць каханне,
Нянавiсць некаханне дасць, на жаль.
3.03.2000
3671
ЖЫЦЦЁВАЯ ПРАЎДА
Ёсць мара, што паклiча у палёт,
Але iснуе жорсткая рэальнасць,
Бо праўда – шэраг кпiнаў i нягод,
А шчасце i патоля – вiртуальнасць.
Таму жыццёвай праўды не хачу,
Бо вiртуальнасць ад яе знiкае,
Лепш пад аблокi ў думках палячу,
Бо вабна клiча мара залатая.
Не трэба праўды, лепш салодкi сон,
Ён больш прыемны для душы i мiлы,
Бо, калi марам прыйдзе горкi скон,
Не будзе ўзлёту, бо складуцца крылы.
3.03.2000
3672
ВЫСОКАРОДНАЯ СТРУНА
Педагагiчная удача,
Ёсць у яе тады цана,
Калi ў душы ад болю плача
Высокародная струна.
Такое часам удаецца,
Душа такая не адна,
Калi ад радасцi смяецца
Высокародная струна.
Душа надзейная такая,
Заўжды пяшчотная яна,
Як пра каханне заспявае
Высокародная струна.
3.03.2000
3673 У
ТУМАНЕ
Будучае скрылася ў тумане,
Ды туман садзiцца ўсё гусцей,
Невядома, шлях якiм мой стане:
Добрым будзе лёс цi лiхадзей?
Ды iду навобмацак, блукаю,
Нават добрай сцежкi не знайду,
Можа, сабе шчасце адшукаю
Цi сустрэну горкую бяду.
Ды, магчыма, лепей супынiцца,
Трохi каб рассеяўся туман,
Цяжка каб ў жыццi не памылiцца,
Каб душу не прыгнятаў падман.
4.03.2000
3674 АДВЕЧНЫ
КЛIЧ
Адтуль, дзе лета доўжыцца бясконца,
Дзе ежа ёсць, каб голад ўтаймаваць,
Ласкавы ветрык дзьме, i грэе сонца,
Нiколi ў вырай птушкi не ляцяць.
Але, як лета скончыцца заўчасна,
I будуць надыходзiць халады,
Што жыць зусiм нязносна, стане ясна:
Ляцяць у вырай птушкi ад бяды.
Ляцяць, хто здатны, часам назаўсёды,
Хоць вырай добры, ды душа балiць,
Таму, што ёсць адвечны клiч прыроды,
Сваю Радзiму нельга не любiць.
4.03.2000
3675
ТАПАЛIНЫ ПУХ
З дрэў спадае тапалiны пух,
Белым стаў ужо асфальт ад снегу,
А ў паветры завiрухi рух,
Стан, падобны снежаньскаму рэху.
Сонца свецiць, ў сэрцы цеплыня,
I таму зусiм няма маркоты,
Тапалiны пух ляцiць штодня,
Намяло вялiкiя сумёты.
Лёгкi пух пакрыў вакол зямлю,
Так бывае ў чэрвенi заўсёды,
Назiраць я з радасцю люблю
Летам зiму снежную ў прыроды.
5.03.2000
3676
БАРАВIКI
Па лесу часта я блукаю,
Але да радасцi не звык,
Як пад ялiнкай адшукаю
Дзябёлы моцны баравiк.
Заўсёды маю асалоду,
Яе, як мёд духмяны, п'еш,
Бо бачыш дзiўную прыроду,
Як ранкам па грыбы iдзеш.
Грыбоў няшмат на самай справе
У кошыку ляжыць на дне,
Дзесяткi бачу iх ва ўяве,
I сотнi мрояцца у сне.
5.03.2000
3677
ЗОЛАТАБОКIЯ ЛЯШЧЫ
Сябрую з вудай стала змалку,
Бо з ёй прыемна паляваць,
Ды больш ўсяго люблю рыбалку,
Калi ляшчы пачнуць кляваць.
Мець трэба ў справе падрыхтоўку,
Бо вуда моцная трашчыць,
Як пападаюцца на золку
Золатабокiя ляшчы.
За радасць дзякую прыроду,
Што здатна даць яе заўжды,
Таму знаходжу зноў нагоду,
Каб золата здабыць з вады.
5.03.2000
3678 ГОРЬКИЕ
ЧУВСТВА
Я грусть свою развею по ветрам,
Печаль и боль в глубокий омут брошу,
Страдание речной воде отдам,
В душе чтоб не нести такую ношу.
Ведь есть на свете счастье и любовь,
Когда вокруг всё в радостной лазури.
Но почему ко мне приносят вновь
Грусть и печаль, и боль страданий бури?
Я глубоко зарою в землю их,
И буду счастье отыскать стремиться,
От горьких чувств безрадостных своих
Нельзя мне без любви освободиться.
6.03.2000
3679 НЯГОДЫ
Нялёгка ад нягоды
адпачыць,
Бо сэрца, як падраненае, б'ецца,
Душа, як захварэлая, балiць,
Як клоун на арэне, лёс смяецца.
Калi прыходзiць цяжкi час нягод,
Ад iх не удаецца баранiцца,
Бо надыходзiць цэлы карагод.
Мо лепей скласцi рукi i скарыцца?
Але змянiць патрэбна лёсу стан,
Рабiць упарта зноў за спробай спробу,
Каб ў сэрцы не было нiколi ран,
I у душу не дапускаць хваробу.
7.03.2000
3680 НА
ЗОЛКУ
Люблю я ў час чароўны раннi
Сядзець у хмызе над ракой,
Спяваюць птушкi аб каханнi,
На сэрцы радасць i спакой.
Вада ў рацэ не зварухнецца,
Напэўна, ветрык яшчэ спiць,
А клёў такi, аж вуда гнецца,
Лешч бераг бокам залацiць.
Спяваюць птушкi мне без змоўку,
Iх спеў – лякарства ад маркот,
Люблю рыбачыць я на золку,
Каб бачыць сонейка усход.
7.03.2000
3681
ВЯСНОВАЕ КАХАННЕ
Вясной няма нi смутку, нi пакут,
I дрэва лiст зялёны распускае,
На сонцы ззяе вабны iзумруд,
Карона шаты дзiўныя ўтварае.
Ды ўвосень пачынае вецер свiст,
Пагода стане зябкай i суровай,
Спадае без затрымкi жоўты лiст,
Карона застаецца цалкам голай.
Але не трэба горка слёзы лiць,
Бо вернецца дзiвоснае жаданне,
I можна будзе зноўку палюбiць,
Прыемна мець вясновае каханне.
7.03.2000
3682
ДЗIВОСНЫ ЧАС
Тваёй красою паланёны,
Пачуццi не магу стрымаць,
Такiя у жыцця законы,
Прыйшоў дзiвосны час кахаць.
Красунь душа перагартае,
Ўсё не па густу цi не лёс,
I вось знайшлась, нарэшце, тая,
Якую выпадак прынёс.
Вясна, зазелянелi клёны,
Прыгрэла сонейка зямлю,
А я шчаслiвы, бо ўлюбёны,
Цябе на ўсё жыццё люблю.
7.03.2000
3683 ПЕЧАЛЬ
Брожу беспросветно по свету,
Никто не откроет ворот,
Печаль по минувшему лету
Покоя душе не даёт.
Лишь холод в душе и страданье,
Лишь ветры мне песни поют,
Но зреет благое желанье
Найти, наконец, свой приют.
Судьба мне ворота откроет,
Чтоб новые чувства пришли,
Но душу пока беспокоит
Печаль от прошедшей любви.
8.03.2000
3684 РУЖЫ НА
ШЛЯХУ
Калi кахаеш – знiкнуць перашкоды,
Забудзеш сум i горкую тугу,
Бо лёгка па жыццi iсцi заўсёды,
Каханне ружы сыпле на шляху.
Ўзлятаць ў паветра, хоць не даў Бог крылы,
Здаецца мне, без цяжкасцей магу,
I лёс стае таму бясконца мiлы,
Каханне ружы сыпле на шляху.
Няма на свеце лепшай асалоды,
Кахаю i не бачу ў тым граху,
Хоць ад калючак могуць быць нягоды,
Каханне ружы сыпле на шляху.
8.03.2000
3685 СЦЕЖКА
КАХАННЯ
Калiсьцi хлопцы i мяне кахалi,
Ды з iмi я нядобраю была,
Што пакахаю, доўгi час чакалi,
Цяпер травою сцежка зарасла.
Траву я зараз з корнем вырываю,
Ды намагаюсь доўгi час дарма,
Старанна сваю сцежку ачышчаю,
Але, каму хадзiць па ёй, няма.
Пускаць ў сваю душу каханне трэба,
Ад шчасця каб круцiлась галава,
Каб крылы паднiмалi стромка ў неба,
На сцежцы к сэрцу не расла трава.
8.03.2000
3686 DO YOU SPEAK ENGLISH?
Як бы гэта ў Англii гучала?
Паднялi б i курыцы на смех,
А у нас на роднай мове мала
Размаўляюць людзi, як на грэх.
Хоць дзяржаўнай стала наша мова,
Ды ў душы ад пастановы сум,
Гаварыць ёй неабавязкова,
Ёй далей ганебны чыняць глум.
«Можна гаварыць па-беларуску?» –
Беларусу кажа беларус,
Стала мова родная ў нагрузку,
Мову знiшчыў з рускiмi хаўрус.
8.03.2000
3687 АЗЁРЫ
Я позiрк твой задумлiвы лаўлю,
Цудоўныя азёры твае вочы,
Глядзець бясконца ў iх заўжды люблю,
Ды бачу толькi горкi сум дзявочы.
Мо радасць ёсць, але на самым дне,
Я з глыбiнi азёр яе дастану,
Каханне – моцны довад у мяне,
Бо чыстае яно i без падману.
Азёры зажурылiся ад дум,
Хачу, хутчэй мяне каб пакахала,
Каб радасцю змянiўся горкi сум,
Ў вачах-азёрах сонейка заззяла.
10.03.2000
3688 АГОНЬ
КАХАННЯ
Агонь кахання, розны ён бывае,
Адным дае жаданае цяпло,
Душа другiх няшчадна абгарае,
Ужо ёй не падняцца на крыло.
Агонь кахання тоiць асалоду,
I вабiць паспытаць яе здалёк,
Бо зблiзку здатны ён прыносiць шкоду,
Але ляцiць бяздумна матылёк.
Ляцiць, ды цяжка крылы абпякае,
Бо iншым чужы дослед – не урок,
Агонь кахання кожнага чакае,
Каб не згарэць, пагрэцца лепш здалёк.
11.03.2000
3689 ЗАЎЖДЫ
АДНУ
Непрыгожы, хай гаворыць хтосьцi,
Але ён адну мяне жадаў,
Мне не трэба мора прыгажосцi,
Толькi каб мяне заўжды кахаў.
Без асветы, кажуць мне сяброўкi,
Ды затое робiць безлiч спраў,
Хопiць яму сціплай
падрыхтоўкi,
Толькi палка каб мяне кахаў.
Небагаты, шэптам кажуць людзi,
Бо амаль нiчога не прыдбаў,
Прыйдзе час, i ўсё яшчэ набудзе,
Толькi вечна каб адну кахаў.
11.03.2000
3690
НАДЗЕЙНЫ ТЫЛ
Атака поспех дасць заўжды малы,
Не будзе як падтрымкi хаця трохi,
Надзейныя i моцныя тылы –
Бясспрэчная умова перамогi.
Бо вельмi хутка сядзе бойкi пыл,
Ды як на вышынi замацавацца?
Калi слабы i ненадзейны тыл,
Не трэба трацiць сiлы i змагацца.
Душа iмклiва можа рвацца ў бой,
I ёй не перашкодзiць хваляванне,
Бо моцны тыл дае заўжды спакой,
Надзейны тыл – пяшчотнае каханне.
11.03.2000
3691
ПУСТАЦВЕТ
Вясна – iмклiвы i трывожны час,
Для кветак час пяшчотнага кахання,
Любоўны настрой вiшнi каб не згас
Ад цяжкага працяглага чакання.
Прыемна, калi ясна i вятры,
Але бяда, як непагадзь здарыцца,
Тады не хопiць радаснай пары,
Не згiнуць кветкам каб, а апылiцца.
Але, як празяваць цудоўны час,
Пладоў ужо не дачакацца летам,
Бо вiшня скамянее ад абраз,
Калi спадзе цвет белы пустацветам.
11.03.2000
3692 ЖОРСТКI
ЗАКОН
Калi iмкнешся жвава да мэты,
Уздым душы, як ў казцы, небывалы,
I не цiкавiць больш нiшто тады,
Хоць iншыя i неблагiя справы.
Ўсе сiлы справе адданы адной,
I хочацца яе рабiць што змогi,
Яна стае – нiбы апошнi бой,
I нельга абысцiсь без перамогi.
Бо доля свая ставiцца на кон,
Ды ў падыходзе тоiцца загана,
Бо вельмi жорсткi у гульнi закон:
Мiзэрнасць жабрака цi лаўры пана.
11.03.2000
3693
ВЯСНОВАЯ ПАВОДКА
У паводку плынь падобна цуду,
Не бывае цуд такi штодня,
Рэчышча ачысцiцца ад бруду,
Да спадобы рэчцы чысцiня.
Рэчка разрывае панцыр з лёду,
I змывае хутка каламуць,
Бо паводка ёй дае нагоду
Зноў сябе магутнаю адчуць.
I душу ачысцiць здатны слёзы,
Як паводка моцная, яны,
Змыюць лёд i жорсткiя пагрозы,
Разарвуць пакуты кайданы.
12.03.2000
3694
ЗВАНОЧАК ШЧАСЦЯ
Заспяваў ў душы званочак шчасця,
Шчодра льецца музыка без слоў,
Знiклi i нягоды, i напасцi,
Бо прыйшла пяшчотная любоў.
У кахання светлая прырода,
Час узнёслых i высокiх мар,
У душы цудоўная пагода,
I блакiт бясконцы замест хмар.
Музыка ў душы бясконца льецца,
Радасць шчасця поўнай меркай п'ю,
Сэрца толькi незвычайна б'ецца,
Пэўна, па-сапраўднаму люблю.
12.03.2000
3695 ВЯНКI
Я каханага чакаю,
Бо пакуль яго няма,
I вянкi ў ваду кiдаю,
Насплятала iх сама.
Па рацэ плывуць вяночкi,
Ды не зведаць, ў чым вiна,
Што трывожаць сэрца ночкi,
Прабаўляю iх адна.
Мо туга мяне пакiне
I каханага знайду?
Хай вянкi плывуць па плынi,
Прэч нясуць маю бяду.
12.03.2000
3696
ЗАВУШНIЦЫ
Лiст бярозы пачаў залацiцца,
Нiбы восенню россыпы зор,
I на кроне цудоўна глядзiцца,
Як з завушнiц, прыгожы набор.
А завушнiц ўсё болей i болей,
Iмi я любавацца люблю,
Ды яны з нешчаслiваю доляй,
Бо заслаў iмi ветрык зямлю.
Канец прыйдзе зiмовым пагрозам,
I завушнiцы з'явяцца ўраз,
Каташкi вясна дорыць бярозам,
Красавацца настаў iхнi час.
12.03.2000
3697 ЛЕТА
Адышло лета, мне яго шкода,
Летась шкода таксама было,
Але сёлета лепей пагода,
Меру часу нам лета дало.
I гiсторыю лета стварае,
Лета ў годзе – цудоўны сюрпрыз,
Бо яно нам гады адзначае,
Калi пiшуць жыцця летапiс.
Лета! Добрае, звонкае лета,
Час, калi не iснуе нягод,
I адлiк для часоў розных гэта,
Бо для лета ёсць тоеснасць – год.
13.03.2000
3698 МЕСЯЦ
Яму трэба прасачыць,
Як паводзяць дзецi,
Месяц з хмар на свет глядзiць
I яскрава свецiць.
Гляне месячык ў акно:
Цi паслухаў матку?
Дзеткi спяць ужо даўно,
Цацкi ўсе ў парадку.
Ранак, месяц амаль згас,
Ды ў пакой загляне,
Назiрае ў раннi час,
Хто як з ложка ўстане.
13.03.2000
3699 МУДРАЯ
ПРЫРОДА
Заўжды ўсё ў злагадзе ў прыроды,
Ёй не па густу барацьба,
Сасне пясок мiлей заўсёды,
Каля вады расце вярба.
Але чаму не ў згодзе людзi?
Заўсёды знойдзецца кумiр,
Якi дае натхненне ў грудзi,
Каб разбурыўся кволы мiр.
Мо лепш наследаваць прыродзе,
Бо вельмi мудрая яна?
Хоць лепей жыць у сталай згодзе,
Але ўвесь час iдзе вайна.
13.03.2000
3700 ГОРКАЯ
ЦАНА
Мой мiлы! Без цябе душа балiць,
I сэрцу не знаходзiцца спакою,
Прыйдзi, каб я магла спакой здабыць,
I боль знiмi пяшчотнаю рукою.
Калi з табой – вакол мяне вясна,
Мне радасна, i я аб шчасцi мрою,
У спрэчкi вельмi горкая цана,
Навокал ўсё становiцца зiмою.
Сумую без цябе, калi адна,
Прыйдзi, чакаю вабнага iмгнення,
У спрэчцы, пэўна, ёсць мая вiна,
Я папрашу з пяшчотай выбачэння.
13.03.2000